Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
BarbaraGutkowska
tekstypotwierdzajątezę,żenTo,codefiniujemyślenie-trzywielkie
metaforymyślenia:sztuka,naukaifilozofia-jestwłaśnienieustan-
nymsposobemstawianiaczołachaosowi,wyznaczaniempłaszczyzny,
naciąganiemjejnachaos”
2
.Dlategoteżróżniedefiniowany-między
innymijakoegzystencjalny,konstrukcyjny,epistemologiczny,histo-
ryczny,mentalny,biologiczny,popkulturowy,urbanistyczny-iróż-
niewaloryzowany-razjakożyciodajny,aktywizującypodmioto-
wość,razjakodestrukcyjnyiniszczący-chaosstałsiękluczowym
motywemwopisiesytuacjiikondycjiczłowiekaXXiXXIwiekuna
podstawieanalizutworówtakodmiennychtwórców,jakBolesław
Leśmian,WładysławBroniewski,EwaSzelburg-Zarembina,Witold
Gombrowicz,LeoLipski,WiesławMyśliwski,MichałWitkowski,Ma-
riuszSieniewicz,JacekDukaj,MagdalenaTulli,NataszaGoerke,Sła-
womirShuty,JoannaBator,AgnieszkaDrotkiewicz,AngelikaKuź-
niakorazTerryPratchett.
Lekturaszkicówpoświęconychichtwórczościdowodzi,wjakwie-
luformachproblematykachaosuiporządkustałasięproblematyką
węzłową,itonietylkowodniesieniachdogłębokichstrukturpo-
szczególnychtekstówliterackich,aletakżewtedy,gdyopisaniechro-
nologicznegochaosuiporządkuwkolejnychedycjachwierszyBro-
niewskiegopozwoliłonaodkrycienniecenzuralnego”wizerunkupoety.
Oilebalanspomiędzychaosemilogosem,naturąikulturą,formą
ijejbrakiem,byteminicością,pozwalałjeszczebohateromLeśmia-
na,GombrowiczaczyLipskiegonastawianieoporuizachowanieswej
podmiotowości,otylewwiększościszkicówpoświęconychprozie
polskiejXXIwiekuchaos-najczęściejpojmowanyjakopostmoder-
nistycznepomieszanieporządkówspołecznych,kulturowych,płcio-
wychitożsamościowych-prowadziichautorówdodiagnozyokry-
zysierzeczywistościorazdezintegracjipodmiotu(Sieniewicz,Shuty,
Bator,Goerke),którawszakwbarokowejprozieWitkowskiegobywa
atutemjegobohaterów,awświecieprzedstawionymutworówDuka-
jastajesięwkońcuatrybutempostczłowiekauwolnionegoodczasu,
przestrzeniimaterii.
Dialektykaporządkuichaosupozwala-jakwtwórczościMyśliw-
skiego-nawydobyciezchaosuróżnorodnychzdarzeńporządku
2
G.Deleuze,F.Guattari:Cotojestfilozofia?Przeł.P
.Pieniążek.Gdańsk2000,
s.218.