Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zromantycznąinterpretacjąhistorii.Niemawdziejachładumoral-
nego,jestporażającyabsurd,źródłoegzystencjalnegolękujednostki.
Młodziwięcwrozumieniuhistoriibliżsisąswymbezpośrednim
poprzednikom–katastrofistom.Ichwyobraźniautrwalaniepokoje
generacji,aopozycjenatura–cywilizacjaihistoria–kulturadema-
skująnaiwnerozumienieświataisensudziejów.Fatalizmdziejów
itragizmwpisaniajednostkiwhistorięnieunieważniajednakani
sensusamejsztuki,aniobowiązkudokonywaniatragicznychnawet
wyborów.Skazanijesteśmynaprzemijanie,bojestonowpisanewpo-
rządeknatury.Alezakłócenienaturalnego,jednostajnegorytmu,od-
wiecznegoładu,czegosprawcąjestzawszeczłowiek,rodzipytania
osensjegodziałań.WwierszuBaczyńskiegoMazowszedwaporządki,
naturyihistorii,przenikająsięwzajemnie;upływczasuunieważnia
ludzkiedążenia–bunt,cierpienie,poświęcenie,wierność,odwagę:
Mazowsze.Piasek,Wisłailas.
Mazowszemoje.Płasko,daleko–
podpotokamiszumiącychgwiazd,
podsosenrzeką.
Jeszczetuwczorajsłyszałemtrzask:
salwajakpoklaskwielkiejdłoni.
Byłlas.Pochłonąłznowulas
kaskiwysokie,kościikonie.
Odhistoriiniemożnasięuwolnić:jesteśmywpisaniwjejtragiczne
porządki,wjejabsurdy.Musimywybierać.Mazowszeprzywołujelosy
uczestnikówpowstańnarodowych.Poczuciewspólnotyznimistwa-
rzanakazmoralny–wyznaczagraniceobowiązku.JestwtymConra-
dowskazasadawierności,także–wiernościsamemusobie.Totra-
gicznywybór,wbrewmarzeniomipragnieniom.Innyświatjesttylko
wbajce.Alebajkazmieniasięwbajkęokrutną,asielanka–wnie-
możliwą.PodobnekonstrukcjeodnaleźćmożnawtwórczościJózefa
Czechowicza,JerzegoZagórskiegoiwewczesnejtwórczościCzesława
Miłosza.WBajceBaczyńskiegowielkapodróżprzezdzieje,pracaitrud
żeglarzy,sadzącychlasnawydmach,maswojągorzkąpointę:
No,istolarzschylałzwolnagłowę
iwyciosałprzezczasniedługi
dlanichwonnetrumnydębowe,
adlasynówichdębowemaczugi.
Tensamtematfibajki”odmienniezostałzrealizowanyprzezGaj-
cego.Jegoświat,porażonyabsurdem,przypominawizjesurrealistów.
PrzywołajmytufragmentLegendyoHomerze:
Tańczyłasól.Wiatrykrzepły,
ptakizaczęłypłonąć,
43
Mazowsze
Bajka