Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
AnnaTramer
dokwestiiocenytekstuliterackiego.Boyjakokrytykmożebyćtrakto-
wanypoważnieimożebyćpoważniezganiony,Boyjakopisarzmoże
byćtylkozganiony.AutorPrzewodnikastarasiębardzomocnowyróż-
nićnatleistniejącychprackrytycznychiwyraźnieoddzielawartośćes-
tetycznąliteraturyodjejwartościmoralnejczynawetmoralizatorskiej.
PrzyczynategostanurzeczymożejednakbyćinnairównieżzBoyem
związana.W1932rokuukazałsięCoczytać?-Poradnikdlaczytających
książkiks.Pirożyńskiego,któryzostałdwukrotnierecenzyjnienzmiaż-
dżony”przeztegożBoya,skutkiemczegoporadnikzostałprzezwładze
kościelnewycofanyzobiegu.Sednemkrytykibyłajednostronność
ks.Pirożyńskiego,któryanalizowałczyraczejoceniałinkryminowane
tekstyjedyniepodwzględemichstosunkudokatolickiejetykiseksual-
nej,codoprowadziłodosamokompromitacjiporadnikazbytwidocznej
nawetdlazachowawczejkatolickiejhierarchii.
WieleuwagipoświęcarównieżLechickinmoralistycznymporadni-
kom”zagranicznym,które,chociażpoczytneicennewswejistocie,nie
sąjednakjegozdaniemwystarczającodobre,gdyżklasyfikująliteraturę,
akonkretniepowieści,wedługniezbytwyrazistychkryteriówirobiąto
wsposóbpobieżny.Oporadnikuks.LouisaBethléemapisze:
Opomieszaniuklasyfikacyjidorywczościcałejroboty,gdzieledwie
wstępydoposzczególnychgrupsąstaranniejopracowane,świadczy
np.okoliczność,żewIIgrupieznaleźlisięm.in.TołstojiRostandra-
zemztakimipornografami,jakDekobraiMarqueritte!9
SamLechickistarasiębyćbardzokonkretnyijednoznacznywswych
ocenach,proponującjużnapoczątkubardzoczytelnąklasyfikację.
Mianowicieprzyporządkowujeposzczególnetekstydojednejzczterech
kategoriipowieści:I-dlamłodzieży,II-dlawszystkich,III-tolerowane,
IV-niebezpieczne,szkodliwe.
Ajakwyglądapraktyka?Znamiennymiwręczwzorcowymwpisem
jestnotkapoświęconaGabrielowid)Annunzio.Jegopowieściprzypisuje
autordogrupyIV
,zkoleionimsamympisze:
Jakoartysta,zasługujeistotnienawielkiepochwały:bujnawyobraź-
nia,nieskrępowanawswychwzlotachgłosemrozsądku,nadzwy-
czajnaplastykaobrazowania,wyrafinowanakulturaestetyczna,mis-
trzowskaanalizapsychologiczna,intuicjapoetycka,zdolnościkom-
pozycyjne,styloryginalny,pełenekspresjiiwytworności10.
10
9
Ibidem,s.25.
Ibidem,s.40.
