Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Łódzkastatystykaakademicka
18
wŁodziprzedIwojnąświatowąwiedzęnaukową.PrzyTowarzystwieKrze-
wieniaOświaty,założonymprzezdoktoramedycynyMieczysławaKaufma-
na,funkcjonowałwlatach1905–1918UniwersytetPowszechny.Wramach
tegoUniwersytetuorganizowanoodczytyzudziałemczołowychekonomi-
stów,historykówgospodarczychistatystyków,m.in.MieczysławaHerta,
StanisławaKoszutskiegoiLudwikaKrzywickiego.PrzyPolskiejMacierzy
Szkolnej,działającejnaterenieKrólestwaPolskiegood1905roku,dzięki
HenrykowiSienkiewiczowiiprof.IgnacemuChrzanowskiemu,powołano
UniwersytetLudowy.WŁodzidziałałonod1907roku,organizującmię-
dzyinnymiwykładyzdziejówcywilizacji,geografiiiekonomii,ajego
działalnośćprzejęłoikontynuowałodo1914rokuTowarzystwoOświatowe
flWiedza”
.
PierwszeobszerneinformacjestatystyczneoŁodziprzedstawiłOskar
Flatwopracowaniupt.OpismiastaŁodzipodwzględemhistorycznymistaty-
stycznym(1853).
Flat,wczęścihistorycznejopisu,przytaczawynikilustracjiprzepro-
wadzonejwŁodziw1793roku.Mieszkałowniejwtedy190osób(wtym
89mężczyzn),dymówbyło44,niezamieszkanychdomów–11,stodół–44.
Ponadto8studni,jedenmłynwodny,dwaszynki.Ruchhandlowyiprze-
mysłowyprawieżaden,wmieściezamieszkiwałodwugrabarzy,jedenślu-
sarz,jedenkrawiec,jedenszewc,dwustelmachówijedenstolarz.Podsta-
wąutrzymaniabyłorolnictwoihodowlazwierząt.Wlustracjiwykazano:
18koni,97wołów,58krówi63sztukitrzodychlewnej.Mieszkańcynawet
zlasówniepotrafiliosiągnąćprzyzwoitychkorzyści,aróżnychpodatków
iczynszówpłacili1638złp.
Łódź,którabyławłasnościąbiskupówkujawskich,przeszła
w1806rokunawłasnośćrządupruskiego.Alerozwójjejnadalbyłpo-
wolny,po15latachmałojeszczewyjrzałanadpoziomnędznychmiasteczek
Wielkopolski.Dopierowlatach20.XIXwiekunastąpiłszybkiwzrostmiasta.
Wpoczątkach1821roku,odktóregozaliczanoŁódźdomiastafabryczne-
go,przystąpionodopierwszejregulacjimiasta.Czynnościąpodstawową
byłourządzenieosadyfabrycznej.DwalatapóźniejupoważnionoPrezesa
KomisjiWojewództwaMazowieckiegodozajmowaniagruntówprywat-
nychirządowychpodzakładanieirozszerzanieosadfabrycznych.Wre-
zultaciew1840rokuwskładmiastawchodziłyosady:sukiennicza,tkac-
ka,prządnicza,osadaSzlązaki,NowaDzielnicaorazStareMiasto.Łódź
zajmowaławówczas147włók(1włókato30morgów,ok.16ha)i18mórg
powierzchni.Wzrostliczbyludnościidomówwokresie1793–1851przed-
stawiamywtablicy1.1.Łączniezludnościąniestałąliczbamieszkańców
Łodzidoszłado20tys.
