Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
orazGdańsk-siedemuczelnii28,2tys.studentów
3
.Liczbypowyższeświadcząodużym
potencjaletejspołeczności.Jednakdopoczątku1981r.,znielicznymiwyjątkami,pozosta-
wałoonowtlewielkichprzemian,któredokonywałysięwinnychśrodowiskach,zrobot-
niczymnaczele.TrwałyoczywiściezabiegiorejestracjęNZS,podejmowanopróbyzmiany
modelufunkcjonowaniaszkółwyższych,alewszystkotozróżnychwzględówodbywałosię
wsposóbdośćpowolnyibezspektatularnychefektów.
Przełomemwaktywizacjiśrodowiskastudenckiegobyłstrajknałódzkichuczelniach,
któryrozpocząłsię21stycznia1981r.itrwałdo18lutegotegosamegoroku,kiedyzawar-
totzw.porozumieniełódzkie.PrzezprawiemiesiącstudenciUniwersytetuŁódzkiego(UŁ),
PolitechnikiŁódzkiej(PŁ),AkademiiMedycznej(AM),PaństwowejWyższejSzkołyMu-
zycznej(PWSM),anaostatnimetapietakżePaństwowejWyższejSzkołySztukPlastycznych
(PWSSP)okupującuczelnianebudynki,walczylinietylkoorozwiązanielokalnychproble-
mów,alewinteresiecałejpolskiejspołecznościakademickiej.Wtensposóbwpisywalisię
izczasemstopniowoprzekraczalidotychczasowezabiegipodejmowaneprzezOgólnopolski
KomitetZałożycielski(OKZ)NZS,atakżepunktowereformywfunkcjonowaniuuczelni.
Ztegopowoduznaczeniestrajkułódzkiego,wlutymwspartegoprzezczęśćuczelniwinnych
miastach,jestniepodważalnieduże.Podobnierzeczsięmazzawartymporozumieniem,któ-
re,choćnierozwiązywałowszystkichproblemówpolskichszkółwyższych,atymbardziej
zagadnieńogólnopaństwowych(sprawawięźniówpolitycznych,cenzuraiinne),zpewnością
otwierałoperspektywęuzyskaniaprzezuczelnierzeczywistejautonomiiidalszejwalkiore-
alizacjętzw.postulatówspołeczno-politycznych.Zatemstrajkiporozumieniełódzkienależało
odpowiedniozagospodarować.Dorozważeniapozostajepytanie,czytaksięstało?
Przedmiotemstudiówzawartychwniniejszymtomiejestpróbakrytycznegospojrze-
nianastrajkzperspektywyponadtrzydziestulat.Wżyciuuczelni,azwłaszczaśrodowiska
studenckiego,jesttojużznaczącodługiokres.Wświadomościwspółczesnychstudentów
wydarzeniastrajkowezestyczniailutego1981r.sąpraktycznienieobecne.Zacierasiępa-
mięćostrajku,burzliwychnegocjacjach,liderachstrajkującejmłodzieży,atakżewieluoso-
bachizdarzeniach,któretowarzyszyłyprotestowi.Jednaktoniewzględywspomnieniowo-
-sentymentalnezdecydowałyopodjęciuinicjatywyprzebadaniatematułódzkiegostrajku
studenckiego.Wpierwszymrzędziechodziłoostronępoznawczą-zgłębienieokoliczności
wybuchustrajku,ustaleniejegonajistotniejszychaspektów,atakżeokreślenieznaczenia
protestu,jakizawartegoporozumienia.Wszystkowskazujenato,że-niezasłużenie-ran-
gałódzkiegostrajkujestumniejszana.NatlewielkichporozumieńspołecznychzGdańska,
SzczecinaczyJastrzębiabądźpóźniejszegoporozumieniarzeszowsko-ustrzyckiego,pomi-
jającinne,np.branżowe,porozumienia,wagadokumentupodpisanego18lutego1981r.jest
raczejniedoceniana.
Nietylkoupływczasu,atymsamymmożliwośćpodejściadobadanegoproblemu
zwiększymdystansem,stałysięokolicznościąsprzyjającąpodjęciutegotematu.Bardzo
ważnebyłoprzeanalizowanienowychźródeł,przedrokiem2000praktycznieniedostęp-
nych.ChodzitutajoaktawytworzoneprzezinstytucjeaparatubezpieczeństwaPolskiej
RzeczypospolitejLudowej(PRL),atakżewcześniejzastrzeżonedokumentyproweniencji
rządowej,partyjnejczyuczelnianej.Wobliczupojawieniasięnowychźródełnależyzadać
pytanie,nailezmieniałyonedotychczasowystanwiedzy?
350latszkolnictwawyższegowŁodzi,Łódź1995,s.15.
