Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
KLEMENSALEKSANDRYJSKI
Jakkolwiekmotywyapofatycznewystępująjużwtekstachpisarzy
chrześcijańskichzpierwszejpołowyIIwieku,topierwszychrześcijań-
skibardziejpogłębionynamysłnadzagadnieniem(nie)poznawalności
cielatworzącegonaprzełomieIIiIIIwieku.
TwierdzenieKlemensanatematniepoznawalnościBogatrzeba
rozważaćnatlejegoteoriijęzyka.Klemensgłosiłwyższośćmowy
nadpismem.Wpierwszymprzypadkumamybowiemdoczynienia
zbezpośrednimkontaktemnauczycielazuczniem,nauczycielmaza-
temmożliwośćdostosowaniaswegonauczaniadomożliwościucznia.
Uczeńmożeteżpytaćnauczycielaosprawyniejasne,tenzaś,spraw-
dzając,jakuczeńrozumiejegosłowa,podawaćdodatkowewyjaśnienia
izapobiegaćbłędnemurozumieniunaukprzezucznia.Wprzypadku
dziełpisanychjesttoniemożliwe.Dlategoteżmądrzyautorzypiszą
swedzieła,flukrywając”prawdę,byzmusićczytelnikadowysiłkupo-
szukiwania,takbyprawdaobjawiłasiętylkogotowymnajejprzyję-
cie.Takwłaśniejest,zdaniemAleksandryjczyka,wprzypadkuBiblii
(wtymiwprzypadkuzapisanegowniejnauczaniaJezusa).Podobną
metodęstosujewswojejtwórczościsamKlemens.Jestbowiemprzeko-
nany,żeprawdaoBogupowinnabyćprzekazywananiewszystkim,
lecztylkogotowymnajejprzyjęcie(por.Hagg2006,s.140-147).
Niekażdyjestbowiem,zdaniemKlemensa,gotowynaprzyjęcie
prawdyorzeczywistościostatecznej.PoznanieBogawymagaodczło-
wiekareligijnegooczyszczenia,najpierwmoralnego(por.Kobier-
tubardziejinteresuje,poleganastopniowymporzucaniupojęć,które
1Por.Hagg2006,s.5.
2Oileniezaznaczonoinaczej,wszystkiecytatyzKobiercówKlemensapochodzą
zwydania:KlemensAleksandryjski,Kobierce,tłum.J.Niemirska-Pliszczyńska,War-
szawa1994.
