Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
WiktoriaKudela-Świątek
Wswychrozważaniachbędęchciaławpierwszejkolejnościprzyjrzećsiętemu,
cowiemyouKomitecieOpieki”
.Popierwszenależyzastanowićsię,ileinformacji
(ijakiegocharakteru)posiadamynatematorganizacji,zasięguioddziaływania
uKampaniiSybirskiej”naspołecznośćpolskąpoobustronachUralu.Natymeta-
piebadańnieskupiamsięjednaknabeneficjentachtejpomocy,leczwyłączniena
osobachorganizującychpomocdlazesłańcówiichrodzin.Podrugiekonieczne
jestzweryfikowanie,jakiegotypumateriałypowstaływskutekwspomnianejdzia-
łalnościicoznichzachowałosiędodniadzisiejszego.Wreszcie,potrzecie,należy
odpowiedziećnapytanie,wjakimzakresieobecniemożemybadaćpokłosieprzed-
sięwzięćdobroczynnychpodejmowanychprzezuKomitetOpieki”
.Celemniniej-
szegoartykułubędziezatemomówienieodnalezionychźródeł,przyumieszczeniu
ichwszerszymkontekście.Próbujędociecgenezyichpowstaniaipowodu,dla
któregozostałyrozdzielonepomiędzyróżneinstytucjenaukowe.Podejmujępró-
bęomówieniaichkompletnościtudzieżznaczeniatychmateriałówdlabadańnad
sytuacjąpolskichzesłańcównaSybirwXIXw.Wartotuzasygnalizować,żesze-
regmateriałówanalizowanychwniniejszymartykulejestwliteraturzeprzedmiotu
omawianychporazpierwszy,coniesieogromnenadziejenato,żelosyuKampanii
Sybirskiej”możnabędziezczasempoddaćgłębszejanalizie.
Działalnośćdobroczynna„KomitetuOpieki”
OistnieniuuKomitetuOpieki”naPodoluwiemyzszereguźródełpamiętni-
karskich,dwupublikacjiWalerianaKalinkiopartychnamateriałachpozyskanych
odRóżySobańskiej13iztzw.PamiętnikówKsaweryGrocholskiejopracowa-
nychprzezZygmuntaFelińskiego14.Zasadniczoztychmateriałówzostaławpolskiej
historiografiiutkanaopowieśćotym,jakfunkcjonowałijakszerokimechemspo-
łecznymodbiłasiędziałalnośćtegokomitetu.
W.Kalinka,piszącswójtekst,bazowałnanależącychdoR.Sobańskiejosobi-
stychpapierachzwiązanychzewspomnianądziałalnością,wktórychposiadanie
wszedłnakilkalatprzedjejśmierciąw1880r.Jednakżewyeksponowałonjedy-
niewybraneaspektydziałalnościuKampaniiSybirskiej”
.ZkoleiZ.Sz.Feliński,
wuporządkowanymprzezsiebiepamiętnikuKsaweryGrocholskiej,opisałjako
pierwszydziejeuTowarzystwaOpieki”
.Notabenewswoimwłasnympamiętniku
niepiszeotymokresieswojegożycia:upamiętnikiPani***staraniemmojem
uporządkowane,aztejsamejpochodząceepoki,wyczerpującoostosunkach
13W.Kalinka,ZSyberyi…;B.Zaleski,ZOrenburga.Listy[…]podaneprzez
K.[W.Kalinkę],uPrzeglądPolski”1881,t.2,z.10,s.3-59;z.11,s.213-273.
14PamiętnikiXaweryzBrzozowskichGrocholskiej,oprac.Z.Sz.Feliński,Kraków
1894.
