Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
WiktoriaKudela-Świątek
Z.Sz.Felińskinatomiastpodaje,żeuKomitetOpieki”byłwspólnymdziełem
hrabinyK.GrocholskiejihrabinyR.Sobańskiej:
Donawiązaniastosunkówbliższychzwygnańcamipolitycznymipierwsząokazyę
nastręczyłlistjednegoznichpisanydoPannyBołsanowskiej[!],gorącejpatriotki,
którastraciwszywczasiepowstanianarzeczonego,całkiemwyrzekłasięzamęścia
ipostanowiłapoświęcićsięwyłączniesprawienarodowej.Niebędącsamazamoż-
ną,udałasięonazotrzymanymlistemdoPaniRóży,tazaśzakomunikowałanie-
zwłocznieprzyjaciółceswojej,którażywoprzyjęładosercasmutnepołożenieSy-
birakówipostanowiłazająćsięgorliwieichlosem18.
Bezwątpieniaimpulsemdozawiązywaniasiępodobnychkomitetówbyła
chęćniesieniapomocyzesłańcomizałożyćmożna,żepodobnychkomitetów
byłokilka.Tenzaś,któremujestpoświęconaniniejszapraca,stanowiważny
przykładdobrzezorganizowanegoprzedsięwzięciadobroczynnego,działającego
wbardzodługimokresieimającegowpływnalosynietylkopolskichzesłańców
naSybir,aletakżewielupozostającychwkraju,aprześladowanychzewzględuna
swojąpostawępatriotyczną.
Wramachtychdziałańdobroczynnychtzw.KomitetOpiekiposyłałpaczki
naSyberięZachodniąiWschodnią,atakżenatzw.linięorenburską,gdziepolscy
rebelianciodbywalikarniesłużbęwojskowąwKorpusieSpecjalnymOrenbur-
skim.Paczkizawierałyksiążki,czasopisma,modlitewniki,kalendarze,przybory
malarskie,bieliznę,odzież,pieniądze.Trafiałyonedotzw.ogółów,organizacji
samopomocowo-oświatowychzakładanychprzezpolskichzesłańców.Jakwspo-
minaZ.Sz.Feliński:
Powoliregulowałysięiułatwiałystosunki;każdamiejscowośćwybierałajednego
korespondenta,któremuwolnobyłopisywać;najegoimię,anaręceGubernato-
raposyłałysięlisty,pieniądzeirozmaiterzeczywnaturze,awszystkodochodzi-
łowierniedoprzeznaczonegocelu.WIrkuckiejgubernibyłonajwięcejzesłanych,
zwłaszczawNerczyńskichKopalniach,gdzienawetzpowoduznacznejliczbyPola-
kówpozwolonourządzićstałąkatolickąkaplicę,pozostającąpodzarządemksiędza
CyryjakaFilipowicza,kapelanakrajuZabajkalskiego.[…]Ks.Filipowiczpodjąłsię
nadtorozdzielaćposyłanenajegoręcezapomoginajbardziejpotrzebującymroda-
kom,cołatwiejmuprzechodziłoniżkomukolwiekinnemu,gdyżprzysługiwałomu
prawoswobodnieobjeżdżaćswąolbrzymiąparafię19.
WAleksandrowskichzawodachtakąpośredniczkąbyłaFranciszkaKsawe-
raMichalska,żonaFryderykaMichalskiego20.Z.Felińskiodnotowałtakże,że
18PamiętnikiXawery…,s.290-291.
19Tamże,s.293-294.
20Tamże,s.301.
