Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Pomieciński,A.Tadevosyan,K.Fedorowicz,G.Ordyan
(Feldman,Prica,Senjković1993),wIraku(McCutcheon2006:11-28),
SierraLeoneiLiberii(Hofman2011),Rwandzie(deLame2007),Izrae-
luiPalestynie(Bornstein2009:106-130),KolumbiiiGwatemali(Gill
2009:131-150;Manz2009:151-164)czyAfganistanie(Sidky2007:
849-888;Rosen2011:535-558).Wobszarzeliteraturyztego
zakresuwymienićmożnatakżepraceodnoszącesiędowyjaśnień
iuzasadnieniakonfliktówwojennychwspołecznościachprzedpań-
stwowych,plemiennychitradycyjnych(Haas1990;Ferguson2008:
15-27),jakrównieżprzyczynwojenwspołeczeństwachnowoczesnych
orazuwikłaniawiedzyantropologicznejwdziałaniamilitarne(Lutz
2009:367-379;Montgomery2018).Wostatnichdekadachważnym
obszarembadaństałasięteżrolatechnologiiwdziałaniachwojennych
(Vasquez2009;Konijn,Bijvank,Bushman2007;Dunnigan1996).
Należydodać,żeantropologówcorazczęściejinteresujątakżekonflikty
wojennewkontekścieprzekształceńżyciaspołecznegoirelacjiekolo-
gicznychczyzmiankrajobrazów,np.skażenieśrodowiska,zaminowanie
obszarów,wojnaozasoby(Guarasci,Kim2022).Pomimoobiektywnych
ograniczeńzastosowaniaomawianejwtymmiejsculiteraturywodnie-
sieniudobadańkonfliktuwGórskimKarabachu(np.odmiennyzakres
prowadzonychanalizprzezróżnychautorówczywreszcieróżnicewspe-
cyficesamychkonfliktówzachodzącychwinnychmiejscachnaświecie)
niektórezagadnieniastałysięszczególnieprzydatnewbliższym
rozpoznaniuproblemówludnościcywilnej.Dotyczyłotoprzede
wszystkimtejliteratury,któraprezentujeskutki,jakieniesiezasobąwoj-
nadlacywili.Wtymujęciuwojnęstaraliśmysięinterpretowaćgłównie
poprzezkategoriecierpieniaistraty,atymsamymspoglądaćnakonflikt
wGórskimKarabachuwsposóbintymny,odstronytych,którzydoś-
wiadczyliwojennejprzemocy.Taperspektywaobserwacyjnadałanam
możliwośćpowiązaniaindywidualnychprzeżyćnaszychinformatorówze
społecznymikonsekwencjamidziałańwojennych.
Wliteraturzeantropologicznejnatematdziałańzbrojnychspołecz-
necierpieniezajmujeważnemiejsce,jestczęstorozumianejakozbiór
problemów,którychźródłatkwiąwdewastacjiiszkodach,jakieniesie
14
