Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
wiadomewcześniej4.Dlategoteż,jakpodkreślaKuhn,żadne,
nawetnajpoważniejszeanomalieniestanowiąwystarczają-
cegopowodudoodrzuceniaprzejętegoparadygmatudopó-
ty,dopókiniepojawisięnowy,pozwalającyinaczejspojrzeć
zarównonaanomalie,jakinarozwiązywanewoparciuodo-
tądakceptowanyparadygmat„łamigłówki”50
NawiązującdoterminologiiKuhna,możnapowiedzieć,że
prawniczyparadygmatmyśleniaopodmiotowościchwie-
jesięwposadachwskutekgromadzeniasięanomalii,któ-
reznimcoraztrudniejszedopogodzenia.Niewyłoniłsię
jednakjakdotądtakiparadygmatalternatywny,którystano-
wiłbydostateczniedojrzałąiakceptowalnąkoncepcjęmogą-
zastąpićukształtowanywdotychczasowejmyśliprawni-
czejsposóbpojmowaniakwestiipodmiotowości.Bezniejzaś
nawetnajpoważniej„brzemiennewkryzys”anomaliemu-
sząpozostawaćignorowanelubwróżnegorodzajusztuczny
sposóbwtłaczanewramyniepasującegodonichparadygma-
tu.Rozważaniazawartewniniejszymesejustanowićmają
zarównoprzeglądgłównychtypówanomaliigromadzących
sięwokółprawnegopojmowaniapodmiotowości,jakiprzy-
czynekdoposzukiwaniafundamentów,najakichufundo-
wanymógłbyzostaćnowy,alternatywnyparadygmatmy-
śleniaopodmiotowościprawnej.
OdwołującsiędopojęćipoglądówThomasaKuhna,war-
toprzytoczyćjeszczetrzymyślipojawiającesięwgłównym
dzieletegoamerykańskiegofilozofanauki.Popierwsze,
Kuhnzauważa,żenasilenieanomaliiprowadzącedokry-
zysuparadygmatudanejdziedzinywiedzyniemusibynaj-
mniejwynikaćzjejwłasnychpostępów,lecztakżezodkryć
idokonańzachodzącychwinnychdyscyplinachnauki6.Tak
właśniejest,moimzdaniem,wodniesieniudopodmiotowo-
4T.KuhN:Strukturarewolucjinaukowych.Tłum.H.OStroMęCkA0
Warszawa2009,s.195,211—212.
5Ibidem,s.141.
6Ibidem,s.307.