Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzywódcywBelgradziepoczątkowopodsycalitowzburzenie,
aleteższybkozorientowalisię,żeSerbianiemażadnychszans
naodwrócenieaneksji.Kluczowadlategootrzeźwieniabyła
postawaRosji,którawcaleniezachęcałaSerbówdooporu.Trudno
zresztąbyłosiętemudziwić,skoroniektoinny,jakwłaśnierosyjski
ministersprawzagranicznychAleksandrIzwolskizaproponował
tęaneksję–przynajmniejcodozasady–swojemuaustriackiemu
odpowiednikowiAloisowiAehrenthalowi.Izwolskiostrzegłnawet
zwyprzedzeniemserbskiegoministrasprawzagranicznych
MilovanaMilovanoviciaomającejnastąpićaneksji.Podczas
spotkaniawMariańskichŁaźniach,gdzieIzwolskiprzebywał
uwód,rosyjskiministersprawzagranicznychpoinformował
swojegoserbskiegoodpowiednika,żechociażPetersburguznawał
krajebałkańskieza„dzieciRosji”,toanisamaRosja,aniżadne
zpozostałychmocarstwniesprzeciwisiętejaneksji.(Izwolskinie
wspomniałjednakswemuserbskiemurozmówcy,żetoonsam
zaproponowałAustriakomaneksjęprowincjijakoczęśćukładu,
którymiałzagwarantowaćrosyjskimokrętomwojennymlepszy
dostępdocieśnintureckich).SerbskiposełwPetersburguzostał
późniejostrzeżony,żeBelgradniepowinienpodżadnympozorem
ogłaszaćmobilizacjiwojskowejprzeciwkoAustrii,„ponieważnikt
niebędziewstanienampomóc,acałyświatpragniepokoju”[88].
MinisterMilovanović,politykoumiarkowanychpoglądach,który
byłkrytycznywobecpolitykiPašiciapodczasaustro-serbskiego
kryzysuwlatach1905–1906iprzeżyłwstrząs,widząc,jakw1908
rokunawoływałondowojny,znalazłsięwniezwykledelikatnym
położeniu.PoodbyciubezpośredniejrozmowyzIzwolskim
zrozumiał,żeideazjednoczeniamocarstweuropejskichprzeciwko
aneksjiBośniiHercegowinybyłamrzonką.Musiałzatem
powstrzymaćnacjonalistycznąhisterięwSerbiiijednocześnie
zjednoczyćSkupsztinęorazkrajowąelitępolitycznąwokół
umiarkowanejpolityki„narodowej”.Tedwacelebyłypraktycznie
niedopogodzeniazesobą,gdyżjakąkolwiekwzmiankę
oustępstwachwobecWiedniaserbskaopiniapublicznauznałaby
za„zdradę”interesównarodowych[89].Zadanianieułatwiała
