Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SamSiarczyńskipodczaspobytuweLwowieniezaniedbywałswojejpracy
naukowej.Świadczyotymprzedewszystkimilośćjegotekstówzamieszczanych
w„Czasopiśmie”.Opublikowałwtymczasiewieleprac,alewartowymienić
przedewszystkimczęśćdrugą(wydaniepierwszejzostałowstrzymaneprzez
cenzurę)najważniejszegojegodziełaObrazwiekupanowaniaZygmuntaIII,
królapolskiegoiszwedzkiegozawierającyopisosób,żyjącychpodjegopano-
waniem(1828).Dziełoto,podporządkowaneideimonarchicznej,byłowynikiem
wieloletniejpracybadawczej
59.
PośmierciSiarczyńskiegokierownictwoOssolineumprzejąłKonstantySło-
twiński,którypodobniejakpoprzednikbyłmiłośnikiemprzeszłości,autorem
m.in.popularnegopodręcznikahistoriiPotokgenealogicznykrólówiksiążąt
polskich(1819).OnrównieżchciałuczynićzZakładu,zgodniezestatutem,
ważnąinstytucjęwydawniczą.Jednakżew1834roku,potrzechlatachsprawo-
waniaswejfunkcji,zostałaresztowanyzaopublikowaniewdrukarniOssoli-
neumnielegalnychpismpatriotycznych.
Ogólnieoceniająclwowskieśrodowiskohistoryczne,wokresieoświecenia
możnazauważyćjegodwiecechy:wielokulturowośćijednocześnieprowincjo-
nalność.BadaczewywodzącysięzAustrii,zterenówniemieckich,pochodzenia
ukraińskiegoiżydowskiegoiwkońcuPolacy(niezawszelwowianie)patrzyli
naprzeszłośćprzeważniepoprzezlosyGalicjiczyLwowa.Nietworzyliwiel-
kich,oryginalnychdzieł,dziękiktórymzdobylibyrozgłosczyszerszeuznanie,
niezabieraligłosuwtoczonychówcześniedyskusjachnatematyteoretyczneczy
metodologiczne,nienurtowałoichpytanieoprzyczynyupadkupaństwowości
polskiej.Niesprzyjałytemuwarunki,zwłaszczawzrostaktywnościcenzorów
wlatach1815-1830,atakżewzmożonapresjakulturyniemieckiej.
Wokresiepóźnegooświeceniaipreromantyzmu,wrazzrozwojemLwowa,
powiększasięrównieżgronohistoryków.Niemiałotojednakwpływunarozwój
historiografiikrytycznej.Tylkonieliczniznichbylichętnipodjąćpróbębadania
przeszłościzgodniezduchemepoki.Opróczhistorykówwspomnianychwyżej
wzwiązkuzichpracąwuniwersytecieiZNiOnależywymienićIgnacegoCho-
dynickiego(1786-1847)orazIgnacegoLubiczCzerwińskiego(1769-1834).
Pierwszyznich,publikującDziejehistoryczno-polityczneEuropyiinnychczęści
światanapoczątkuXIXwieku(1817-1820),zrobiłpewienkrokwkierunku
syntezyrealizującejpostulatuniwersalizmuoświeceniowego.Całytentekstma
jednakcharakterkompilacji,bezkrytycznegospojrzenianadziejewspółczesne.
BardziejznanywśrodowiskulwowskimbyłpopularyzatorhistoriiIgnacy
LubiczCzerwiński.JegoRysdziejówkulturyioświecenianarodupolskiego...
59Por.A.Kawalec,KsiądzFranciszekSiarczyński,s.116in.;M.Królikowska,Szkołanarusze-
wiczowskaijejmiejscewhistoriografiipolskiejXIXwieku,Warszawa1989;J.Maternicki,Polskie
szkołyhistoryczneweLwowiewXIXwieku[wi]Wielokulturoweśrodowisko,t.III,s.28-29.
17
