Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(sądami)oraznarracjami.Możnapodtymwzględemmówićozwiąza-
nychzsobąznaczeniowotrzechpłaszczyznachjęzykowegosystemu:
stereotypujakopowtarzalnegoiuproszczonegoobrazurzeczywistości
napoziomiesłowa,obiegowegosąduiobiegowejnarracji.Stereotyp
pokazanotujakoniezbywalnywarunekwszelkiegopoznaniaikomu-
nikacji,będącyzarazemwarunkiemiwynikiemkategoryzacji.Powta-
rzalnośćiformulicznośćsądówitekstów,stanowiącarównieżefekt
kategoryzacji,niejestzaśniczyminnym,jaktylkoprzejawemsyste-
mowegocharakterujęzykaikultury,rozumianychjakowarunekist-
nieniauporządkowanegokosmosu,sferypoznawczegokomfortuibez-
pieczeństwa.
Ósmyrozdziałpoświęconorelacjimiędzynarracjąipamięcią.Jego
najważniejsząpropozycjąjestteza,żepamięćtospecyficznyprzy-
padekkategoryzacji.Obiegowenarracjenatematprzeszłościmogą
dziękikolektywnieuwarunkowanemuzapomnieniu,towarzyszącemu
każdemuprocesowizapamiętywania,funkcjonowaćjakoesencjalne
mediumenkulturacjiikonstruowaniatożsamości,jakomediumko-
munikacjispołecznej,wktórejramachrealizujesięspołecznyczyśro-
dowiskowykonsensus.Polegaonnaposługiwaniusięwmiaręjedno-
litymisystemamiznaczenia,czylisystemamikonstruowaniasensu.
Konkluzjepoczynionewtymrozdzialepozwalająuznać,żekategory-
zacjamacharakterstopniowalny.Wprawdziepodpowiedzijęzykowo-
-kulturoweuczestnicząwzauważaniuwszelkichnfaktów”,niemniej
jednakichdominacjęwmniejszymlubwiększymstopniuogranicza
zmysłowopostrzeganarzeczywistość.Immniejbezpośredniegokon-
taktuzrzeczywistością—choćbydlatego,żejestonawróżnymstop-
niuodległawprzestrzenilubwczasie,tymwyraźniejszastajesiędo-
minacjajęzykowo-kulturowychpodpowiedziwjejodtwarzaniu.
Człowiekżyjewświecie,któryjawimusięjakosprawdzonyprzez
innychludzi,międzyinnymiprzezjegoprzodków,krewnych,towarzy-
szy.Jestzatemtakżeskazanynanarracyjnerelacjeanonimowych
świadkówróżnychzdarzeńoraznamediacjęlicznychpośredników,za
pomocąktórychowenarracjedoniegodocierają.Światotwórcza
działalnośćjęzykaikulturyjestnajmniejwyraźna—choćniewątpli-
wieobecna—wsferzebezpośredniodoznawanejrzeczywistości.Wy-
raźniejsząpostaćmawsferzeautentycznychdoświadczeńodtworzo-
nychwnarracji,ajeszczewyraźniejprzejawiasięwsferzerzekomego
doświadczeniadrugiejosoby,odtworzonegownarracji,któraprzeszła
przezkolektywnynfiltr”uczestnikówłańcuchanadawczo-odbiorczego.
Dziewiątyrozdziałstanowipraktycznerozwinięciesformułowanej
wcześniej(wdrugimrozdziale)tezy,żejęzykowyobrazświatamacha-
rakterwielowarstwowy,skomplikowany,heterogeniczny,czasemwe-
12
