Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Małarzekawdużymmieście...
ściekiniemieszcząsięwsystemiekanalizacjiogólnospławnej.Następujewówczas
opróżnieniejegoczęści,poprzezburzowce,bezpośredniodocieków.Dotakich
sytuacjiciągledochodziwnaszychmiastach,wtymwŁodzi.Dotyczydom.in.jej
dwóchnajwiększychrzek:ŁódkiiJasienia.Problemjesttrudnydorozwiązania,
gdyżwymagaprzebudowyznacznejczęścisystemukanalizacyjnegowcentralnej
częścimiasta.SystemkanalizacyjnyŁodzijeststosunkowomłody,niemajeszcze
nawet100lat.Winnychmiastach,ostarszejinfrastrukturze,problemtenmoże
byćjeszczebardziejpalący.
JednązprzyczynwyboruSokołówkidoróżnegorodzajuprojektówdemonstra-
cyjnych,pozawymienionymiwcześniej,byłtakżecałkowitybrakburzowców
wzdłużjejkoryta.Wynikałotozhistoriitegoobszaru,długopozostającegopoza
granicamiadministracyjnymimiasta,choćjużsilniewtymczasiezurbanizowane-
go(por.rozdz.3.1).Wefekcie,zkorzyściądlaczystościjejwód,Sokołówkaprawie
wcałościznalazłasięwzasięgukanalizacjirozdzielczej.
Przyporuszaniuzagadnieniaobecnościrzekiwmieścienieodparcienasuwa
sięnamskojarzeniedużegoobiektuprzecinającegomiastowpoprzekzistnieją-
cyminanimprzeprawamimostowymi,bulwaraminadrzecznymi,portamiitp.
Dużarzekatotakżedużeproblemy.Najpoważniejszewiążąsięzwykleznad-
miarem(powodzie)lubniedostatkiem(niskiestanyuniemożliwiającenp.że-
glugę)wodywkorycie.Innemająaspektekologiczny(czystośćwody)lubeko-
nomiczny(kosztybudowymostów).Aleprzecieżterenymiejskieobejmują
częstoobszaryzlewnidziesiątkówmałychcieków.Poskanalizowaniuiuszczel-
nieniuichzlewnistałyprzepływwnichustaje.Funkcjonująonewięctylko
okresowolubepizodycznie.
Większerzekizwyklebiorąswójpoczątekpozaobszaremzurbanizowanym.
Przepływającprzezmiastostająsiętamnrzekamimiejskimi”
.Jednakichzlewnie
jużtakieniesą.Tylkoczęściowoznajdująsięonepodbezpośrednimwpływem
procesówurbanizacyjnych.WiększośćdużychmiastwPolsceleżynadrzekami
tranzytowymi,cojestkonsekwencjąichlokacjiihistorycznegorozwoju.Rozpa-
trywaniewpływuprzekształceniaśrodowiskawmieścienazmianyobieguwody
jestwichprzypadkubardzotrudne,graniceadministracyjnemiastniepokrywają
siębowiemzgranicamijednostekhydrograficznychdużychrzek,aobszaryali-
mentacjileżązwyklepozastrefązurbanizowaną.Tymczasemcharakterobszaru
zasilaniadeterminujereżimrzeki,którywwarunkachnaturalnychjestwypadko-
wąoddziaływaniawarunkówklimatycznych,geologicznych,ukształtowaniapo-
wierzchniorazpokryciazlewni.Występującenaobszarachmiastmodyfikacje
pierwotnychcechśrodowiskaprzyrodniczegowróżnysposóbiwróżnymstopniu
wpływająnazmianętegoreżimu(m.in.Czaja2002;Nowicka2002;Gutry-Koryc-
kaiin.2003;Ciupa2009b).Wefekcieniemadwóchidentycznychrzek.Wkażdej
reżimrzecznyihydrochemicznyjestniecoinny,leczprawajakiewarunkująteza-
leżnościsąniezmienne.Towłaśnieidentyfikacjagłównychczynnikówwywołują-
cychokreślonezmianypowinnabyćprzedmiotemintensywnychbadańwmałych
zlewniachPolskichmiast.
