Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ouDictionnaireraisonnédessciences,desartsetdesmétiers),
wktórejtoautotematycznehasłojestjeszczeobszerniejsze
niżwBritannice(wwydaniupierwszymzroku1751znajduje
sięonowtomie5nastronach635-648a).Posłużęsięwięcpol-
skąWielkąencyklopediąpowszechną,wktórejnencyklopedia”
zdefiniowanazostaławpierwszymzdaniupoświęconegosobie
hasłajakonsystematycznyzbiórwiadomościzewszystkichnauk
lubzjednejgałęziwiedzy”(tom3,rok1964,s.426).Ponieważ
wtymskrajnieogólnymokreśleniuniewskazujesięname-
diumkomunikacyjneaninaformęsystematyzacji,przytaczam
wreszcieokreśleniezOxfordEnglishDictionary,którywedycji
z1933rokujakodrugądefinicjęsłowaencyclopaediapodaje:
nAliteraryworkcontainingextensiveinformationsofallbranches
ofknowledge,usuallyarrangedinalphabeticalorder”.
WokreśleniuzOxfordEnglishDictionarynatrafiamynaisto-
tęnowoczesnegorozumieniaencyklopedii.Jestonamianowicie
utworempiśmiennym,któregotreśćstanowiobszernyzbiór
informacjidotyczącychwszelkichdziedzinludzkiejwiedzy,
ułożonychwporządkualfabetycznym.
Wtejdefinicjisłownikowej
19
niemalkażdyskładnikjestnie-
oczywistyiuzależnionyodkonkretnejsytuacjihistorycznejikul-
turowej.Wszczególnościnporządekalfabetyczny”bynajmniej
niezawszebyłzasadąstrukturowaniatreściencyklopedycznych.
Wkolejnychpartiachtejksiążkispróbujęprzyjrzećsiębliżej
ewolucjiideiencyklopediiwkulturzeeuropejskiej,wskazując
kilkaspośródkluczowychmomentówtejewolucji.Natomiast
powszechnieważnewodniesieniudotejideijeststwierdzenie,że
zadaniemencyklopediijestujęciemożliwienajszerszegozasobu
wiedzyorzeczywistościwpostacizapisutekstowego-ency-
klopediazatemniejestsłownikiem,leksykonem,repertorium,
19
Słownikjestpodpewnymiwzględamibytembliźniaczymwobec
encyklopedii,ztymżejegofunkcje,zarównoorganizująca,jakiodzwier-
ciedlająca,dotycząwyłącznieświatasłówiniemajązwiązkówzeświatem
rzeczy;dlategosłownikzprzyjętegowtejksiążcepunktuwidzeniajest
mniejproblematycznymzjawiskiemizpewnościąniemożnagonazwać
nmantykorą”,nawetnabardzoswobodnejlicencji.
25
