Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
HalinaChodkiewicz
Analizawybranychteoretycznychmodeliczytaniazarównotychocha-
rakterzeogólnym,jakitychspecyficzniepodejmującychpróbęwyjaśniania
procesuczytaniawjęzykudrugimlubobcym(Bernhardt2005,2010;
Chodkiewicz2014;Grabe2009;McNeil2012)pozwalawysnućwniosek,
wceluwłaściwegozrozumieniaprzebieguprocesuczytaniawjęzykuobcym
iwłaściwegoodniesieniagodowarunkówedukacyjnychiwykonywanychza-
dańdydaktycznychnależyuwzględnićnastępującekomponenty:
-wiedzaortograficzna(zasadypisowni,aspektywiedzyfonologicznej),
-wiedzalingwistyczna(morfologia,składnia,leksykon),
-wiedzaniejęzykowa(wiedzadziedzinowa,wiedzaoświecieistrukturze
tekstu),
-procesy:dół-góra:dekodowanie,rozpoznawanieznaczeniawyrazów,ana-
lizaskładniowazdań;góra-dół:rozumienie,modeltekstowyisytuacyjny,
monitorowanie,inferencja,
-sprawności,podsprawnościorazstrategie,
-motywacja,zainteresowanie,zaangażowanie,nastawienieczytającego,
-cel-realizowanypoprzezczytaniewokreślonymzadaniuorazsytuacji
dydaktycznej.
4.koncepcjaczytaniaiuczeniasięztekstudziedzinowego
Kształcenienapoziomieakademickimjestściślezwiązanezestudiowaniem
literatury,tj.czytaniemtekstówwzakresiedanegoprzedmiotuwceluprzyswa-
janiaokreślonejwiedzy.Terminy,któreokreślajączytanietekstuzzamiarem
uczeniasię,tomiędzyinnymi:nczytaniewceluuczeniasię”(readingtolearn),
nuczeniesięprzezczytanie”(learningby/fromreading),nuczeniesięztekstu”
(learningfromtext),nuczeniesięprzeztreść”(content-basedlearning)oraz
nuczeniesięjakoprzyswajaniewiedzy”(knowledge-basedlearning).Wszystkie
teterminypodkreślająaspektuczeniasięztekstuwefekciejegoprzeczytania,
aniektóreznichdodatkowoodwołująsiędoprzyswajaniatreścilubzawartej
wnimwiedzy.Czytanieiuczeniesięztekstupozostajewopozycjidoczyta-
niadlaprzyjemności.Zazwyczajodbywasięwwolniejszymtempie,ponieważ
czytającypróbujezapamiętaćzawartewtekścietreści,monitorujeswójpoziom
zrozumieniaorazskutecznośćwykonywaniazadania(Chodkiewicz2014).Bu-
dowaniewiedzyopartejnatekściestajesiędlaczytającegonaczelnymcelem,
agłównąrolęwtymprocesieodgrywastrukturadanegotekstu,jegomakro-
organizacjaorazaparatpojęciowy,najakimsięopiera,wrazzleksyką,które
stanowiąpodstawędlarozwojuirestrukturyzacjiwiedzyprzezczytającego
(LinderholM,vandenBroek2002;Martin2013).