Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
G.Białuński,KaraśmierciuPrusówiLitwinównaprzykładzie...
25
zkompanamiśmiercią.Winnychprzekazachmamydodatkowymotywksięcia(lub
brataNethimera),którybyłwykonawcąwyroku,toonpojmałBrunonaiwobec-
nościngromadyludzi”poleciłgozabić17,najprawdopodobniejzazłamaniezakazu
misji,oczymprzecieżwspominałThietmar.
Podsumowując,bezpośredniąprzyczynąukaraniaBrunonaijegotowarzyszy
byłolekceważenieipogardawobeczastanegoporządkupublicznegopoprzezzła-
maniedecyzjiwiecu.
2.Wyrok
Jakwiadomowświeciecywilizacjibarbarzyńskiej(pogańskiej)wyrokiwy-
dawanonawiecusądowym18.Wprzypadkuśw.Wojciechawświetleźródełbra-
kujeinformacjiowydanymwyrokuprzezwiec.Pozatymzpewnościąbrakowało
czasunazebraniewiecu.TrudnoteżuznaćzebranytłumpodCholinunzawiec,
znajdujemytambowiemm.in.kobiety.Wydajesię,żepostępowaniePrusówwy-
nikałozzakwalifikowaniawydarzeniajakoprzyłapaniabiskupaWojciechana
gorącymuczynku.Zwróćmyuwagęnaobecnośćkapłana,wcześniejniewidocz-
negopodCholinun.TenzapewnepodjąłśladzaWojciechem,któregowieczorem
zaobserwowanowgranicachświętegogaju,ajegoporanneoddaleniesięuznano
zaucieczkę.KapłanprzybyłdoCholinunjużpoprzepędzeniumisjonarzyina-
tychmiastpozrelacjonowaniusprawypodjąłtropjużzzałogągrodu.Przytym
lekceważącaibutnapostawadoścignionegoWojciecha(nieprzerwałodprawia-
niamszy)mogłasprawiaćwrażenieoporuidodatkowopodsycałazapalczywość
igniewpruskiejdrużyny,stądteżzapewnenapodstawiedecyzjiwspomniane-
gokapłanaodbyłasięnatychmiastowaegzekucja,zzachowaniemjednakodpo-
wiednichrytuałów.
WprzypadkumisjiBrunonamamyprzesłankiwskazującenawyrokwydany
przezwiec.Przypomnijmypojawiającysięwźródłachmotywwodzapojmującego
ikarzącegomisjonarzy.Możnadomyślaćsię,żedziałosiętorównieżnazebraniu
wiecu(stądngromadaludzi”),naktórymwspomnianynbrat”,azapewnewódz
(kunigas)tejżeziemi,musiałuzyskaćaprobatę(izapewneoniązabiegał)naza-
bicieprzybyszów.Pouzyskaniuprzychylnejdecyzjiwiecu,losmisjonarzyzostał
przesądzony.
17
PetrusDamiani,VitabeatiRomualdi,acuradiG.Tabacco,Roma1957,XXVII,
s.60:seddeconversionefratrisnimiaadversuseumirasuscensuscontinuocomprehendit:
deindetimensnesivivumteneret,rexeumdemanibuseiuseriperet,insuapresentia,circum-
stantenonparvahominummultitudine,decollariprecepit.
18
K.Modzelewski,BarbarzyńskaEuropa,Warszawa2004,s.291inast.Przyjmuję
stanowisko,żeistniałkrągcywilizacjibarbarzyńskiejwspólnejdlaludówEuropynie-
chrześcijańskiej(wtymBałtów,Germanów,Słowian),wktórejzauważamywielezbież-
nychinstytucjiirozwiązańustrojowych,jakteżpodobieństwosytuacjispołecznejireli-
gijno-prawnejtychludów.
