Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
G.Białuński,KaraśmierciuPrusówiLitwinównaprzykładzie...
27
śmiałośćzostałzarazprzeszytytysiącemranioddałdoniebaduszęgodnąpalmy
męczeństwa.Jegorozszarpaneciałopolicznychzniewagachbarbarzyńcyutopili
wbagnie”24.PrzytoczęnadtoopismęczeństwabiskupamechlińskiegoJana,który
prowadziłmisjęwśródSłowianpołabskichwXIw.:npoobcięciurąkinóg,został
jakokadłubrzuconynaulice.Odciętązaśgłowępoganieofiarowaliboguswemu
Redogostowi,osadziwszynaznakzwycięstwanawłóczni”25.Tymrazempo-
znajemytylkosposóbwykonaniawyroku,bezpodaniaprzyczyny.Wartepodkre-
śleniajestwyjaśnienieosadzeniagłowynawłócznijakoofiaryzłożonejbóstwu.
CharakterystycznyjestteżprzykładzwcześniejszejmisjiBrunonazKwerfurtuu
Pieczyngów,kiedypospólstwonawiecugroziło,żepotniemisjonarzynwkawałki”
(infrusta).Odtejgroźbyuchroniłaichtylkopostawamożnych26.Jeszczejeden
przykład,niecopóźniejszy,zmisjiOttonazBambergunaPomorzu.Gdykapłan
pogańskinamawiałtłumwSzczeciniedozabójstwastwierdził,żetowarzyszebi-
skupanpowinnizginąćwśródróżnorakichmąk,biskupazaś,którybyłgłównym
sprawcącałegonieszczęścia,należypociąćnakawałki”27.Powiedziawszytochciał
zarazzadaćpierwszycios,tylkozbiegokolicznościuratowałwówczasbiskupa28.
Przykładtenzkoleiwyjaśniaprzyczynędodatkowejkarydlaprzywódcymisjo-
narzy,byłonbowiemgłównymsprawcąewentualnychnieszczęśćspadającychna
pogan,aletonieuwalniałoodkaryjegotowarzyszy.
24
MagistriAdamBremensisGesta,lib.III,c.LXII(60),s.122:protalibusausisstatim
millevulneribusconfossusanimamlaureadignammartyrtransmisitincaelum.Corpuseius
barbarilaniatumpostmultaludibriamerseruntinpaludem;tłumaczeniezaK.Modzelew-
ski,Barbarzyńska…,wyd.cyt.,s.21-22.Inneprzykładyciałmęczennikówwrzuconychto
wody,tonp.Ewaldowie(BiałyiCzarny)misjonarzeSasówpodkoniecVIIw.,BedaVene-
rabilis,HistoriaecclesiasticagentisAnglorum[w:]Patrologiaecursuscompletus,accurante
J.-P
.Migne,SeriesLatina,Vol.95,Paris1861,lib.5,c.X;por.J.Strzelczyk,Apostołowie
Europy...,wyd.cyt.,s.115.
25
MagistriAdamBremensisGesta,lib.III,cap.LI(50),s.194:truncatismanibusacpedi-
businplateacorpuseiusproiectumest,caputveroeiusdesectum,quodpaganicontoprefigentes
intitulumvictoriaedeosuoRedigostimmolarunt;tłumaczeniezaG.Labuda,Słowiańszczyzna
starożytnaiwczesnośredniowieczna.Antologiatekstówźródłowych,Poznań1999,s.201.
26
ListBrunonadokrólaHenryka,wyd.J.Karwasińska,MPH.Novaseries,t.4,cz.3,
Warszawa1973s.99-100;BrunonzKwerfurtu,ListdokrólaHenrykaII[w:]Piśmiennic-
twoczasówBolesławaChrobrego,wstępikomentarzeJ.Karwasińska,tłum.K.Abgarowicz,
Warszawa1966,s.253.
27
DiePrüfeningerVitaBischofOttosI.vonBamberg,hg.vonJ.Petersohn[w:]Mo-
numentaGermaniaeHistorica.ScriptoresrerumGermanicaruminusumscholarumsepa-
ratimediti,Hannover1999,lib.III,c.8,s.126:Namreliquosquidempervariainteriretor-
menta,episcopumvero,quitociusmalicaputextiterit,infrustaconcidideberetestator;polskie
tłumaczenieza:ŻywotzPrüfeningOttonabiskupabamberskiego[w:]PomorzeZachodnie
wżywotachOttona,przetłumaczył,wstępikomentarzoprac.J.Wikarjak,przedmowąopa-
trzyłG.Labuda,Warszawa1979,s.127-128.
28
DiePrüfeningerVitaBischofOttosI...,wyd.cyt.,lib.III,c.8,s.126;ŻywotzPrüfe-
ning...,wyd.cyt.,s.128.