Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
R.Dębski,Opotrzebiekodeksowychprzepisów...
73
przeciwstawieniasięskutkowi)odnosząsiędozachowańzewnętrznych,należądo
sferybezprawnościistanowiąowypełnieniuznamiontypuczynuzabronione-
go42.Innymisłowy—stwierdzenie,iżnaruszeniezasadostrożności(staranności
zewnętrznej)stanowiznamięprzestępstwaskutkowegooznacza,żeniewypełnia
znamiontypuczynuzabronionegozachowanie,któreniespełniaokreślonychwy-
mogównormatywnych.Zachowanie,któreniepociągazasobązodpowiednim
prawdopodobieństwemszkodliwegoskutku,niewypełniaznamionprzestępstwa
nawetjeśliprzyczynisiędopowstaniazabronionegonastępstwa.Rozważającna
tleteoriinormK.Bindingastosunekobowiązkustaranności(nzewnętrznej”)do
normygłównej(np.donormynniezabijaj”),K.Engischdochodzidowniosku,
iżobowiązekstarannościjestelementemtejnormy.Normanakazującauniknięcie
realizacjiznamiontypuczynuzabronionegojestidentycznaznormązabraniającą
nieostrożnegopostępowania,nakazującąstosowanieodpowiednichśrodkówdla
uniknięciawypełnieniatychznamion(normanniezabijaj”zobowiązujeimplicite
dozachowaniaostrożnego,dotakiegostarannegopostępowaniabyniezabijać)43.
Wodniesieniudoprzestępstwumyślnychwyraźniewystępującąpotrzebęnor-
matywnejcharakterystykizachowaniasprawcy,zdecydowaniewykraczającejpoza
ustaleniekauzalności,wyeksponowanozwłaszczawpracachH.Welzla.Autorten
—wskazującnacywilistycznekorzeniedawnegozałożeniaopierającegoustawową
istotęczynunapojęciukauzalności—trafniepodkreślał,iżwprawiekarnymnie
możeonowystarczać.Tezę,iżwprzepisiekarnymzakazanejestpoprostutakieza-
chowanie,któredoprowadziłodozabronionegorezultatu,należyzakwestionować
chociażbydlatego,iżustawiekarnejznanesąwypadki,wktórychosprowadzeniu
szkodliwegoskutkuniemożebyćmowy(usiłowanie,przestępstwaformalne)44.
Przedmiotemzakazówwprawiekarnymsązatemokreślonezachowaniasprawców
nastawionenasprowadzenienegatywnychskutków,niezaśsamenaruszeniadóbr.
Bezprawnaniejestszkodliwazmianawświeciezewnętrznym(np.śmierćczło-
wieka)leczniedopuszczalneczynydoniejprowadzące(strzelaniedoczłowieka,
uderzaniełomemwgłowęitp.).Pomijającargumentyzwiązanezfinalnąnauką
oczynie,wartopodkreślićdoniosłeustaleniaH.Welzla,któreznalazłynajszerszą
aprobatęitrwałemiejscewnauceoprzestępstwie.ZnanesąwypowiedziH.Welzla
dotyczącedóbrprawnych,któreniemogąbyćtraktowanejakomuzealneeks-
ponaty,bowiemcałeżyciespołecznepoleganaużytkowaniuizużywaniundóbr
prawnych”45.Rozważaniateprowadząautoradoszerokodziśuznanegowniosku,
iżprawoniemożezakazywaćjakiegokolwieknaruszeniadobraprawnego,leczmoże
tylkozabezpieczaćdobraprawneprzedzachowaniamispołecznieniepożądanymi.
42
K.Engischjakozwolennikteoriinegatywnychznamionprzestępstwa(któreokreśla
jakoznamionanzawężające”typuczynuzabronionego—por.tamże,s.11)niewyodrębnia
płaszczyznocenyznamiennościorazocenybezprawnościczynu.
43
Tamże,s.333inast.
44
H.Welzel,StudienzumSystemdesStrafrechts,“ZeitschriftfürdiegesamteStraf-
rechtswissenschaft”(ZStW)1939,Bd.58,s.506inast.
45
Tamże,s.515-516.
