Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
Dlategoteżprezentowanaksiążkajestjednocześnie–wspomnianąjuż
–próbąteoretyzowaniadziennikarstwaimediówwkontekściewybranychkon-
cepcjidyskursu,aletakże–conawetbyćmożeistotniejsze–próbąprzyjrzenia
sięowymteoriomdyskursuorazmożliwościomichaplikacjiioperacjonalizacji
wkontekścierzeczywistościdziennikarsko-medialnej.Jestwięctozatemksiążka
nietylkoomediach,dziennikarstwieikulturzepopularnej,aletakżeoteoretycz-
nierozumianymdyskursiejakotakim,otym,jakkategoriętęmożnastosować
wanaliziezjawiskspołecznych.
Takiejestuzasadnienieobecnościpierwszejczęści,która–choćdotyczy
ostateczniespecyficznegogatunkumedialnego(przyodpowiednioszerokim
rozumieniutejkategorii)–odległajestjednakoddziennikarstwa.Zasadniczym
celemjesttudoprecyzowanie–poprzezoperacjonalizację–tego,jakintepre-
tuję,niejasnąprzecież,kategoriędyskursuwujęciuFoucaulta,atakżepokazanie
tego,wjakisposóbdziałagatunek(katalog)orazjakmedia,któreodgrywają
ważnąrolęwprocesiepopularyzacji/interpretacjistrukturczypólspołecznych,
sąjednocześnieproducentemiprzekaźnikiem.
PierwszaczęśćksiążkikoncentrujesięzatemnakoncepcjidyskursuMichela
Foucaulta.Jednak,byukazaćspecyfikęteoretycznegoujęciadyskursuprzez
francuskiegohistoryka,koniecznejestzaprezentowanieszerszegokontekstu,
którywtymprzypadkukonstytuujekategoriadyskursuwnaukachspołecznych
orazróżnepodejściaimetodologiezanalizamidyskursuzwiązane,któredo
koncepcjiFoucaultawsposóbmniejlubbardziejbezpośrednisięodwołują2.
Pojawiasiętuzatemkrótkieodwołaniedostanowiskteoretycznychianalitycz-
nychorazmetodologii,koncentrującychsięwokółkategoriidyskursu.Trzeba
przytympodkreślić,żeniechodziopełnąprezentacjętychstanowisk,aleraczej
oodnalezienieichrelacjidocentralnejdlamniekoncepcjiMichaelFoucaulta.
Stądteżdrogawiedzieodzaledwiewspomnianejlingwistycznejanalizydys-
kursu3,poprzezkrytycznąimultimodalnąanalizętegozjawiskaażdokoncepcji
Foucaulta.
2Jużnawstępiezaznaczyćwarto,żewPolscenajbardziejchybarozpoznawalnajest
anglosaskatradycjabadańnaddyskursem,doktórejbędęsiętakżeodwoływaćszczegółowo
wdalszejczęściksiążki.Silnieobecnajestrównieżlingwistycznafrancuskaanalizadyskursu
(dziękipracomHalinyGrzmil-Tylutki),atakżeniemieckalingwistykatekstuidyskursu
(WojciechCzachur)ipragmatykadyskursu(PiotrCap).WkontekściekoncepcjiFoucaulta
szczególnieistotnesąpraceMaciejaCzerwińskiego.Szczegółoweinformacjebibliograficzne
przywoływanesąwdalszejczęściksiążkiorazwbibliografii.
3Zdajęsobieoczywiściesprawę,żetopotężnatradycjateoretycznaimetodologiczna,
tutajtraktowanazaledwiejakokontekstdladalszychrozważań.Jakiekolwiekroszczeniesobie
prawadowyczerpującejprezentacjilingwistycznejtradycjibadańdyskursywnychprzekracza
zdecydowanieramytejpublikacji.
