Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MedIAIdeMOKRACJA:UJĘCIeNORMAtYWNe
Teorienormatywne,jakwielokrotniewspomniano,mającharakterpostula-
tywnyiodnosząsiędokonkretnychsystemówspołeczno-politycznych.Intere-
sującenassystemydemokratyczneniestanowiąjednakzbioruhomogenicznego,
realizująróżnemodeledemokracji.Podobniejakróżnesystemypolityczne,tak
iodmiennemodeletegosamegosystemutworząnietożsamekatalogipostulatów
wobecmediówidziennikarzy.
Wopracowaniachdotyczącychteoriidemokracjinajczęściejwskazujesięna
trzypodstawowemodele:wyborczy,partycypacyjnyideliberatywny
12
.Istotą
modeluwyborczegojestinstytucjawyborów,wwynikuktórychdecydujesię,kto
będzierządził13.Powstajezatempytanieoprzesłankipodejmowanychdecyzji.
Niezależnieodtego,czygłosowanieodbywasięwedługkwestiimerytorycz-
nej,czywynikazutożsamieniasięzpartią,zakładasię,żeistotnąrolęwtym
procesieodgrywawiedza(bądźniewiedza)wyborców,agregowanawpostaci
autonomicznejopiniipublicznej.Wmodelutym,charakterystycznymdlaspołe-
czeństwaprzemysłowego,kluczowąrolęodgrywająobywatele,którzysą(mogą
być)niedoinformowanii/lubkierowaćsięprzywyborachemocjami.Model
partycypacyjnyopierasięnaszerokimrozumieniuuczestnictwa,nietylkojako
braniuudziałuwwyborach.Uczestnictwo,jakpiszeG.Sartori,„poleganaoso-
bistymudziale,aktywnymichętnymwłączaniusię”14obywateliwróżnedzia-
łaniamającewymiarszerszyniżosobisty.Dotyczyćtopowinnojaknajwiększej
liczbyobywateli,nietylkoelit,ijaknajczęstszegoangażowaniasięwróżne
formyspołecznejaktywności.„Społeczeństwouczestniczące”sprzyjapoczuciu
wpływunasferępolityki,pobudzatroskęowspólnedobroipomagakształto-
waćświadomychobywateli,którzywsposóbtrwałyzdolnisąinteresowaćsię
procesemrządzeniairozumiećjegomechanizmy.Warunkiemkonstytuującym
takiespołeczeństwojestotwartysysteminformacji,zapewniającyświadome
podejmowaniedecyzjiorazograniczeniearbitralnejwładzybiurokratycznej
wżyciupublicznymiprywatnym
15
.Demokracjadeliberatywnatotaka,wktórej
23
¹²Teoriademokracjijestdziedzinąogromnieszerokąibogatąwkoncepcje.Niejestprzed-
miotemtejpracyanalizaposzczególnychkoncepcjiani,tymbardziej,włączeniesiędo
debatynadwartościamikonstytuującymidemokrację.Wyczerpującymprzeglądemteorii
demokracjijestznakomiteiklasycznejużopracowanieG.Sartoriego,Teoriademokracji
(pierwszepolskiewydaniePWN,Warszawa1994).Przyjmujesięnapotrzebytegoopra-
cowaniatemodeledemokracji,któremająznaczeniedlapodjętegotematu,gdyżzwiązane
sązproceduramiiprocesamipodejmowaniadecyzjipolitycznychipozwalająnaformu-
łowaniepostulatówpodadresemwszystkichtrzechstronkomunikowaniapolitycznego,
wtymmediów.
¹³G.Sartori,Teoriademokracji,Warszawa1994,s.143.
¹4Tamże,s.148.
¹5D.Held,Modeledemokracji,Kraków2010,s.277.
