Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Budowaskóry
Gruczołypotowe
7
Gruczołypotowedzieląsięnadwagłównetypy:gruczołyapokrynowe
iekrynowe.Dodatkowowyróżniasięgruczołyapoekrynowe,któremającechy
każdegozdwóchwymienionychtypówiudorosłychstanowiąpołowęwszyst-
kichgruczołówpotowychpachowych.
Gruczołypotoweskładająsięzczęściwydzielniczej,przewoduwypro-
wadzającegoiujścia.
Gruczołyapokrynowe.zlokalizowanewokolicypach,narządówpłcio-
wych,odbytu,pępka,brodaweksutkowychorazpowiek.Ichczęśćwydzielnicza
jestzlokalizowanawdolnejwarstwieskórywłaściwejlubwtkancetłuszczowej.
Ujściegruczołówapokrynowychznajdujesięwkanalewłosowym(tużpowyżej
ujściagruczołułojowego)albownaskórku.Ichwydzielinajestmętna,żółtawo-
biała,jałowaibezwonna.Dopierorozkładanaprzezbakterienapowierzchnicia-
ładajeprzenikliwyzapach.Tworząlipidy,glikoproteinyiandrogeny.Zmiany
hormonalnezachodzącewokresiepokwitaniapowodująpowiększeniegruczo-
łówapokrynowychinasilenieichczynności.onewiększe,bardziejaktywne
umężczyzniurasyczarnej.Ichrolaniejestjasna.Niebiorąudziałuwtermore-
gulacji.Uniektórychssakówstanowiąźródłoferomonów,któreodgrywająrolę
w„przywabianiu”płciprzeciwnej.
Gruczołyekrynowe.Zlokalizowanenacałymciele,niezwiązane
zmieszkamiwłosowymi.Liczneszczególnienadłoniach,podeszwachiczole,
anajmniej-napośladkach.Ichczęśćwydzielniczajestumiejscowionagłę-
bokowskórzewłaściwej,częstonapograniczutkankipodskórnej.Gruczoły
ekrynowebiorąudziałwregulacjicieplnej(termoregulacji)(patrzstr.22).Pot
zaczynasięwydzielaćwówczas,gdytemperaturaotoczeniawzrośniepowyżej
31°Clubworganizmiewytworzysięzadużociepła(np.wtrakciewysiłku-
zycznego,choróbprzebiegającychzgorączką,stresuemocjonalnego).Ponadto
spoconedłonielepiejchwytają.Wydzielonypotjestbezwonną,przezroczystą,
bezbarwnącieczą.Maskładbardzorozcieńczonegoroztworusoli,któryza-
wieradodatkowozwiązkimineralne,amoniak,mocznik,kwasmlekowy,lipi-
dy,węglowodanyiinne.JegopHwynosi5-6.Wrozłożonymprzezflorębak-
teryjnąpocieodczynprzechodziwzasadowy.Napowierzchniskórytworzy
złojemzawiesinęolej/wodalubwoda/olej.Razemzpotemwydalanesą:spo-
żytyalkoholiwieleleków.
Gruczołyłojowe
Gruczołyłojowewwiększościuchodządomieszkawłosowego.Niewielkaich
częśćmaujściebezpośrednionapowierzchniskóry,nabrzeguczerwieniwar-
gowejibrzegupowiek(gruczołyMeiboma).Stanowiąrazemzwłosemaparat
włosowo-łojowy.Wyróżniamytrzyrodzajemieszkówwłosowychpołączonych