Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
7-8
ISTOTAIZASADYUDZIELANIAPOMOCYSPOŁECZNEJ
a.Pomocniczość
7
8
Zasadapomocniczości(subsydiarności)wprawieifilozofiimaróżneznaczenia.
WAŻNE!Najogólniejsprowadzasięonadoniewyręczaniajednostki(małejwspólnoty)wtym,co
możeonazdziałaćsamodzielnie.
Zasadatawyrażaposzanowaniedlaautonomiijednostki,jejintegralnościiprawadosamo-
stanowienia.Wmyślanalizowanejzasadypaństwo(większespołeczności)niepowinno:
–ingerowaćwżyciemniejszychwspólnot,
–niepowinnopozbawiaćichkompetencji,samodzielności,inicjatywydziałaniaiodpowie-
dzialności.
Ingerencjaipomocwyższychwspólnotorazpaństwamożemiećmiejscetylkowtedy,gdyniż-
szewspólnotyniemogąsamodzielniewypełnićnałożonychnaniezadań.Regułataodnosisię
równieżdorelacjijednostka–państwo.
Wpomocyspołecznejzasadapomocniczościwystępujewkilkukontekstachznaczeniowych,
niemniejniezostałaonawyrażonawprostwustawie.Jesttozasada,naktórejzbudowanyjest
nietylkosystempomocyspołecznej,aleicałysystemzabezpieczeniaspołecznego,wktórym
pomocspołecznazajmujeostatniemiejsceiuruchamianajestwostatniejkolejno-
ści.
1.Zgodniezzasadąpomocniczościudzieleniepomocyspołecznejpowinnonastępować
wówczas,kiedyosobaniejestwstaniezaspokoićswoichpotrzebpoprzezdochodyotrzymywa-
nezpracylubświadczeniazubezpieczeniaspołecznego,względnieinneświadczeniasocjal-
ne.
2.Drugi,najważniejszykontekstomawianejzasadywyrażaistotępomocyspołecznej.
Wmyślart.2ust.1u.p.s.pomoctauruchamianajestdopiero,gdyosobalubrodzinaznajdzie
sięwsytuacjikryzysowejiniepotrafijejsamodzielnieprzezwyciężyć.Ingerencjainstytucji
publicznejwprywatnośćiautonomięjednostkiuzasadnionajestbrakiemsamowystarczal-
ności.Generalniesprowadzasięonadoniewyręczaniajednostkizobowiązków,któremoże
onazrealizowaćsamodzielnie.Wmyślzasadypomocniczościinterwencjawładzyniepowin-
namiećcharakteruwyłącznieopiekuńczego,apowinnabyćnastawionanaaktywizację
jednostek,zachęcającjedokorzystaniazprawniechronionejautonomii.Pomocpowinno
cechowaćumiarkowanie.
3.Trzecikontekstodwołujesiędopowinnościczłonkówrodzinyosoby,którawymagapomo-
cy.Zgodniezzasadąpomocniczościczłowiekwiniensamodzielniezaspokajaćswojepotrzeby
bytowe,jeśliniejestwstanietegorobićzpomocąpowinnaprzyjśćnajmniejszainajbliższa
muwspólnota,jestniąniewątpliwierodzina.
4.Ponadtozasadapomocniczościległaupodstawpodziałuzadańpublicznychzzakresupo-
mocyspołecznej.Najwięcejzadańprzypisanogminie.Wmyślzasadypomocniczościtonaj-
mniejszewspólnotymająreagowaćnarozwiązywanielokalnychproblemów,oneteżznajdują
sięnajbliżejpotrzebującychipotrafiąnajszybciejzareagowaćnasytuacjekryzysowe.Zadania,
którewykraczająpozamożliwościgminy,przydzielonopowiatowi,zaśzadaniaprzekraczające
możliwościpowiatuwypełniasamorządwojewództwa.Ostatniemiejscewtejhierarchiizaj-
mujepaństwoijegoadministracja.
5.Zasadapomocniczościwyrażasięrównieżwobecnościpodmiotówniepublicznychwpo-
mocyspołecznej.Zjednejstronyorganizacjespołecznesąobokrodzinyigminysąwspólnota-
minajbliższymiczłowiekowi,wspomagającymigowtrudnychsytuacjachżyciowych,zdrugiej
stronysąoneformąaktywizacjispołecznejigospodarczej,wokółktórychjednostkabuduje
28
www.meritum-pomoc-spoleczna.wolterskluwer.pl
