Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
odzyskaniadlachrześcijaństwaznajdującejsięwrękachTurkówotomańskich
JerozolimyorazewangelizacjęIndian.Siebiepostrzegałjakopredestynowanego
przezBogadoodkryciaIndiiorazwyrażałprzekonanie,żewybórjegoosobydo
odegraniatejroliwhistoriizostałwimplikowanysposóbzapowiedzianyjużwBiblii.
Odkrycienowychziemoznaczałodlaniegopotwierdzenieprzepowiedniproroków
ispełnieniesięBożegoplanu.Drogątejinterpretacjipójdziewielukronikarzypod-
bojuAmeryki(Tarczyński2001:52-66;LeónAzcárate2007:362).Zpóźniejszych
kronik,chociażpisanychzróżnychperspektyw(np.kronikaCortésareprezentuje
punktwidzeniazdobywcy,BartolomédelasCasas-punktwidzeniabuntuiobrony
rdzennejludności,aBernalaDiazadelCastillo-perspektywęzwykłegoczłowieka)
wyłaniasiętakawłaśniewizjaodkryciaNowegoŚwiata(HernándezFernández
2008:216).Wydobywasięznichponadtocharakterystycznadladucharenesansu
skłonnośćdotworzeniautopii,częstoodwołującychsiędokontrastumiędzyzłotym
wiekiemawiekiemżelaza,utożsamianychodpowiedniozNowymiStarymŚwiatem
(CamachoRojo,FuentesGonzález2012:43;SalazarParra2021:196).Pierwszym
kronikarzem,którytenmotywprzywołał,byłPedroMártirdeAngleria-opisałto
wswoichDeOrbeNovodecadesoctozlat1494-1526.Wkronikachtychwyraźnie
wybrzmiewaniezadowoleniezestanużyciawEuropie,przekonanie,żezewzględu
nazepsuciespołeczeństwaeuropejskiegonajwznioślejszemarzeniaEuropymogą
byćzrealizowanetylkowAmeryce(Berisso2017:90;Serés2017:265;Krupecka
2021:24-26).Przywracanewówczasdopowtórnegożyciadziełaantycznychfilo-
zofówiludzimarzącychodoskonałymżyciu(Platona,WirgiliuszaczyLukiana
zSamosat)(Neto2019:417-418;ValenzuelaMatus2020:12-15)orazlekturabi-
blijnychproroków(zwłaszczaIzajaszaiDaniela)rozbudzałynadziejenanadejście
bezgrzesznychczasów.JakzauważająIldneyCavalcantiiAlfredoCordiviola:
Amerykasłużydoredefinicjiiaktualizacjiklasycznychmitówfantastycznych
miast,EldoradoiZłotychWieków,SzczęśliwychWyspiAmazonek,ażpo
źródłomłodości(ł).mitydziałająjakosiłanapędowawyprawimarzeń
(ł).Inawetprzysporadycznychrozczarowaniachipotwierdzeniach,że
złotemiastabyłytakulotnejakmiraż,mitynieznikają,lecznabierająnowych
znaczeń,któregwarantująichważnośćdalekopozapierwszymstuleciem
podboju(Cavalcanti,Cordiviola2009:418;zob.Cordiviola2018a:14-18).
Kiedyw1500r.odkrytoBrazylię,wówczastakżepojawiłysięnarracjezteolo-
gicznymiodniesieniamidoRaju.Relacjaojejodkryciu(uznawanazasymboliczny
nakturodzenia”Brazylii)PeraVazadeCaminhy,kierowanadokrólaPortugalii
ManuelaI,zawierałaopistychziem,zamieszkiwanychprzezlud,któryzdawałsię
żyćwrajskiejharmonii(Coelho2000:19;Kangussu2021:83-84).
oznalezieniuinawróceniuwyspIndiiorazwszystkichludówinarodównanaszychhiszpań-
skichkrólów.
