Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JerzyOsiatyński[24]
SporyomikroekonomicznepodstawymakroekonomiipoKaleckimiKeynesie
1.Wstęp
Celemtegoszkicujestprzedstawieniezwiązkówmiędzyzałożeniamimikroekonomicznymikilku
wybranychteoriiekonomicznychiichteoriamimakroekonomicznymiorazzaleceniamidlapolityki
gospodarczej.PunktemodniesieniabędzieteoriaMichałaKaleckiego.Omawianezaleceniadotyczą
przedewszystkimpolitykifiskalnejipieniężnej,itylkomarginalniepolitykistrukturalnej,chociaż
wprzypadkuniektórychteoriitaostatniajestcentralnymobszaremichrekomendacjidlapolityki
makroekonomicznej.WybórteoriiKaleckiegojakopunktuodniesieniawynikapopierwszestąd,
żewtymprzypadkuzwiązkimiędzyprzyjętymizałożeniamimikroekonomicznymiiich
makroekonomicznymikonsekwencjamisąszczególniewyraźne.Podrugiezaś,znaczeniekażdejteorii
poleganietylkonatym,conowegoproponuje,aleconiemniejważnejakiedotychczasowe
twierdzeniaodrzucaiimprzeczy.AwtymzakresieteoriaKaleckiegojestdobrympunktemodniesienia
dlateoriihistoryczniepoprzedzających,jejwspółczesnych(łączniezteoriąJ.M.Keynesa)inam
współczesnych.
Zanimjednakprzejdziemydoanalizyzwiązkówmiędzymikro-imakroekonomiąwposzczególnych
doktrynachekonomicznychorazszkołachwewnątrznich,podkreśleniawymagazasadniczaróżnica,swego
rodzajudziałwodny,międzyszerokorozumianąekonomiąklasycznąaekonomiąneoklasyczną.Otóżdla
ekonomiiklasycznej,apotemdlaKaleckiego,Keynesaiekonomiipostkeynesowskiejczy
postkaleckiańskiejprzedmiotembadaniarelacjeekonomicznemiędzyklasamii/lubwarstwamiczy
grupamispołecznymi.Takieagregatyjakzyskiipłace,inwestycjeprywatneipubliczneczyoszczędności
firmiróżnychkategoriigospodarstwdomowychwyznaczajądynamikęcałejgospodarkiorazwarunkijej
makroekonomicznejstabilności.Natomiastcentralnympunktemodniesieniaparadygmatuekonomii
neoklasycznej,takwjejpierwotnym,jakiwewspółczesnychnamwydaniach,zachowania
„reprezentatywnegoagenta”firmy,któramaksymalizujeswojezyski,czykonsumenta,który
maksymalizujeswojąużyteczność[25].
Relacjemiędzyzałożeniamimikroiteoriąmakrorozpoczniemyodkrótkiegoprzeglądupodstawowych
założeńteoriiKaleckiegowodniesieniudowspółczesnejmuteoriineoklasycznejwujęciuAlfreda
Marshalla,będącejswegorodzajusynteząekonomiiklasycznej(A.Smith,D.Ricardo,K.Marks)oraz
ekonomiimarginalistycznejschyłkuXIXwieku[26].Dolat30.ubiegłegowiekusyntezatadominowała
wekonomiiświatowej(iprzezjejwyznawcówipraktykówbyłanazywanaekonomiąklasyczną).
WpodrozdzialetymprzedstawimyteżwynikającązKaleckiegozałożeńmikrojegoiKeynesa
makroekonomicznąteorięefektywnegopopytu[27].Byłaonaichodpowiedziąnawielkikryzyslat1929–1933
oraznabrakteoretycznegowyjaśnieniajegoprzyczynidrógwyjścianagruncieobowiązującejwówczas
doktrynyekonomicznej.Podrozdział2jestpoświęconywczesnej,neoklasycznejrecepcjirewolucji
keynesowskiej.RozpoczynagokrótkieomówienieneoklasycznejreinterpretacjiteoriiKeynesaitzw.
neoklasycznejsyntezyautorstwaPaulaSamuelsona,którąodpołowylat50.XXwiekuprzeznastępne
około20latuważano,zwłaszczawStanachZjednoczonych,zaniekwestionowanąwykładniękeynesizmu.
DrugaczęśćtegopodrozdziałujestpoświęconakrytyceprzezMiltonaFriedmanatakrozumianego
keynesizmu,tj.FriedmanamonetaryzmowiI.FriedmanamonetaryzmIIijegonowamakroekonomia
klasycznatematempodrozdziału3.Wpodrozdziale4omówimymakroekonomięnowokeynesowską
itzw.nowąneoklasycznąsyntezę,awpodrozdziale5współczesnąekonomiępostkeynesowską
ipostkaleckiańską.Podrozdział6zawierazakończenie,wktórymprzedstawiononiektórewyzwania
opartychnaKaleckimmodeliekonomiipostkeynesowskiejwwarunkachwspółczesnegokapitalizmu
finansowego.
2.PodstawymikroekonomicznemakroekonomiiKaleckiegoiwspółczesnejmuekonomii
neoklasycznej