Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęptłumacza
15
tenprzejąćjednakzapośrednictwemBilfingera,któremusporozawdzię-
czałiktóregoznazwiskawymienił.
PracęnadMetafizyk¹rozpocząłBaumgartenprawdopodobniejesienią
1735roku,kiedywzimowymsemestrze,jakpodajeMeier,zacząłporaz
pierwszystudiowaćmetafizykęWolffaipodawaćoniejinformacjestu-
dentomwtrakciewykładów20.Właśniemiędzyinnymiskutkiemprowa-
dzeniatakichwykładów,dopracowanychiostateczniezredagowanych
stałasiępotrzechlatachpublikacjaMetafizyki.Dziełotoawansowałodo
rangijednegoznajważniejszychosiemnastowiecznychtekstówmetafizycz-
nychwokresieprzedkantowskim.Metafizykatowykładszkolnegojej
ujęcia.Jesttodziełootyleważne,żezjednejstronysytuujesięjeszcze
wtradycjifilozoficznejsięgającejdośredniowiecza,oczymświadczyjęzyk
tekstu-łacinascholastyczna,zdrugiejjednakstronyprzecierajuższlaki
dlaproblematykimetafizycznejczasównowożytnych.Wartozaznaczyć,
żeBaumgartenulegającwpływomWolffa,pośredniowpisujesięwtra-
dycjęwywodzącąsięodJanaDunsaSzkotaipoprzezF.Suarezaprzeka-
zanąnowożytności.WdzieleMetafizykaautordajeszkolnywykładpro-
blematykimetafizycznej,wktórejsilniezaakcentowanesąwpływy
LeibnizaiWolffa.PodręcznikBaumgartenautrwaliłspecyficznyiważny
modelrozumieniametafizyki,jakometaphysicageneralisimetaphysica
specialis.WczterechczęściachdziełaBaumgartenpomieściłposzczególne
zagadnieniametafizyki.Rozpoczynaoddefinicjimetafizyki.Jegozdaniem
metaphysicaestscientiaprimoruminhumanacognitioneprincipiorum
-metafizykajestnaukąprymarnąwludzkimpoznaniutego,conajważ-
niejsze.Wtymsensiemożnawskazać,żejesttorozumieniemetaphysica
suli:LametafisicadiA.G.Baumgarten,Milano-Mursia1973,orazA.G.Baumgartenentre
G.W.LeibnizetChr.Wolff,»ArchivesdePhilosophiefl42(1979),s.547-574.Wywody
Casulispotkałysięzpolemiką:G.Tonelli,CasulaonBaumgarten)smetaphysics,»Kant-
studienfl66(1975),s.242-243.WEinleitungczytamytakąuwagę:»Tonellichciałspoglą-
dającnaWolffaiBaumgartenaukazaćichzperspektywyLeibnizajakodwóchróżnych
spadkobiercówLeibnizianizmu.Wolffzatrzymałsięwtymkontekścienaroku1695,czyli
nadzieleLeibnizaSystemenouveaudelanatureetdelacommunicationdessubstances
ztegożroku.BaumgartenzaśposzedłzapóźniejszymLeibnizemzroku1720,zroku
publikacjiMonadologie.Wtymkontekściewobliczuwzrastającychwpóźnejfilozofii
Leibnizaskłonnościniematerialistycznychwątpliwastajesięmożliwośćodpowiedzina
pytanie,czyopublikowanew1720rokudziełoLeibnizareprezentuje>ostatniąwersję
filozofiiLeibniza>,czegoniesposóbrozstrzygnąć,atakżewątpliwastajesięmożliwość
odpowiedzinapytanie,którybyłbardziejleibniziański,czyWolff,czyBaumgartenfl,
tamże,przypis118,s.XXX-XXXI.
20»Podczaszimowegosemestrurokuakademickiego1735/36Baumgartenporaz
pierwszynazajęciachwykładametafizykęWolffaswoimsłuchaczomfl,Einleitung,
s.XXXIII.Zob.F.G.Meier,dz.cyt.,s.16.
