Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI:Człowiekjako„bytwsytuacjach”
staćsięniemoże,podmiot,któryzawieraformy,wktórychte
treściwystępują,wktórychstająsiędlapodmiotuprzedmiotami.
Uświadomieniesobietegorozszczepienianapodmiotiprzed-
miot(Subjekt–Objekt-Spaltung)oznaczawykroczeniepozanie,
pozaramyhoryzontu,wktórychsięukazuje,jestjużinnymmyśle-
niem,jakmówiJaspers,„myśleniemzcałości”albo„myśleniem
zogarniającego”19.Iwtedywidać,żemyślenie„zogarniającego”
jestmyśleniemtranscendującymprzedmiotowość,określoność,
atooznacza,żejesttoponiekądmyśleniesiebiepokonującejako
myślenieprzedmiotowe,ponieważznosiswojeokreślenie,jakby
zawisającwpróżni.Dlategowymagaonotegoprzekształcenia
świadomości,wwynikuczegodopieroczłowiekstajesię„otwarty
naogarniające”20.Osiągnięcietakiegostanuświadomościjestce-
lemfilozofowaniaionimbędziemowawostatniejczęścipracy.
25
1.2.Światjakomiejsceurzeczywistnienia
sięegzystencji
Spośródrelacjizachodzącychmiędzyposzczególnymirodza-
jamirzeczywistościnapierwszyplanwysuwasięrelacjamoż-
liwejegzystencjidoświataiwłasnegoistnieniaempirycznego,
którezarazemstanowielementtegoświata.
Wartopodkreślićszczególnązależność,którawynika
zprzynależnościwłasnegoempirycznegoistnieniaczłowieka
doświata,zależnośćczłowiekaodśrodowiska,wktórymon
19Zagadnieniu„myśleniazogarniającego”Jasperspoświęciłponadto
dużedzieło,VonderWahrheit(1947),którezaplanowałjakopierwszytom
swojejlogikifilozoficznej,następnychjużnienapisał,alepojegośmierci
ukazałosiępoświęconejejdzieło,opracowanenapodstawiejegonotatekza-
chowanychwspuściźnie,NachlasszurphilosophischenLogik,red.H.Saner,
M.Hangi,München1991.
20DlatejformyświadomościJaspersstosujemiędzyinnyminazwy„wie-
dzapodstawowa”(Grundwissen)lub„wiarafilozoficzna”(philosophischer
Glaube),„byciewewnątrz”(Innesein).
