Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
wjakioneodpowiedniosłużąobaleniulubosłabieniuroszczeńwynikających
zkontraktu.Topojęciejestnieredukowalniepodważalnewcharakterzeiig-
norowanietegofaktujesttegopojęciawypaczeniem30.
Ponadtościślezewnętrznypunktwidzeniasprawia,żebadaniadokonywane
przezlingwistówdlaprawników,zwłaszczaprawników-dogmatykówczy
prawników-praktyków,małointeresujące.Odpowiadająonebowiemna
pytanianiezbytdlatychprawnikówistotne.Możnabyłobynatenargument
przewrotnieodpowiedzieć,żejesttozjawiskocałkiemnaturalne,żekażda
dziedzinawiedzymaswójwłasnyzestawważnychproblemówbadawczych.
Wprzypadkujednakbadaniajęzykaprawnegotaprostaodpowiedźmoże
prowadzićdofałszywychkonkluzji.Dlaczego?
J.Finnis,przedstawicielnowejteoriiprawanaturalnego,omawiającpod-
stawoweformydobra,napisał:
Jeślisądzimy,żewiedzajestwartością,nieoznaczatowcale,żekażdepraw-
dziwetwierdzeniejestwtymsamymstopniuwartepoznania,każdaforma
uczeniasięjestrówniecenna,akażdyprzedmiottaksamowartzgłębiania.
Pozajakimiśwyjątkowymiwypadkamiwiększąwartośćmawiedzaotym,
czyzawartewtejksiążcetwierdzeniaprawdziwe,czyfałszywe,niżtoile
miligramówtuszuzużytonajejwydrukowanie31.
Wartozauważyć,jakbardzotedwazdaniarealizująwewnętrznypunkt
widzeniafilozofaprawa.Niewziąłonwogólepoduwagępunktuwidzenia
wydawcyksiążekczyhistorykatypografii.Ipodobniezaobserwujemy,że
dlaprawnika-pozawyjątkowymiprzypadkami-wiedza,jakajestwartość
RIDFdla2000słówonajwyższejczęstościwjęzykuprawnym,mataką
samąwartość,jakwiedza,ilemiligramówtuszuzużytonawyprodukowa-
nieksiążki,wktórejinformacjatajestzawarta.Możnabowiemgromadzić
wartościowąwiedzęnatematjęzykaprawnegoiprawniczego,posługując
sięniemalwyłączniewewnętrznymprawniczympunktemwidzenia(nnie-
mal”,bozawszeuwzględnićnależy-jaktojużpowyżejwspomniano-to,
żepewnetezyzostałyzzewnętrznegopunktuwidzeniasfalsyfikowane).
30
H.L.A.Hart,meAscriptionofResponsibilityandRights,ProceedingsoftheAristotelian
Society1948-1949,nr49,s.174,176.
31
J.Finnis,Prawonaturalneiuprawnienianaturalne,Warszawa2001,s.72.
27