Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięjedyniewówczas,gdypamięćocenianabyłaprzez
przypominanie(wymagającewysiłku,aktywności
mnestycznej),anieprzezrozpoznawanie.Nainneróżnice
uwagęzwracająCavanaughiwspółpracownicy(1998),wiążąc
metapamięćipamięćzwiedządeklaratywną,zaśpoczucie
samoskutecznościzpoczuciemsprawstwa,toznaczypoczucia
byciaautoremdziałańimyśli(
personalagency
);teodmienne
źródłaobuzjawiskpowodują,żewiedzaowłasnejpamięcinie
jestniezbędnymwarunkiemMSE(por.Hertzogiin.,1990).
Szerszyznaczeniowokontekstanalizmetapamięcistanowią
zjawiska
samoświadomości
(
self-awareness
)czy
samowiedzy
(Cavanaugh,Perlmutter,1982;Herzyk,2011;Tulving,1985a).
Metodyanalizysądówowłasnejpamięcibyłypowszechnie
stosowanenaprzełomieXIXiXXwiekuwkontekście
zainteresowaniaintrospekcją(por.analizyAcha,1905,za:
Cavanaugh,Perlmutter,1982).Obecnie,samowiedzy
isamoświadomościnierozpatrujesięjakotożsamychzjawisk,
aichrelacjesąróżnieopisywane:naprzykładsamowiedzajest
uznawanazarezultatsamoświadomości,jakowiedzaosobie,
któraobejmujenietylkotreściwywodzącesięzprocesu
przetwarzaniainformacji(Neckar,2009),aletakżebędące
efektemprzeżywaniairefleksji.Mimozróżnicowanych
interpretacjitychzwiązkówobaprocesypokazująspecyficzną
zdolnośćczłowieka,amianowiciemożliwośćprzyjmowania
obiektywnej,zewnętrznejperspektywywodniesieniu
dosubiektywnejrzeczywistości.Wkonsekwencjiczłowiek
czynisiebieprzedmiotemwłasnychprocesówpsychicznych
(Bąk,Jankowski,2011),możebudowaćopinieoswoich
opiniach(Graham,Neisser,2000),możemonitorowaćwłasne
procesypsychiczne(Koriat,2012).
Jeszczeszerszykontekstanalizyzjawiskmetapamięciowych
wynikazfaktu,żezdolnośćpoznaniawłasnegoumysłu
dokonujesięwkontekściepoznaniastanówumysłowych
innychludzi;procesyskładającesięnaobieteumiejętności
sąwzajemniezależne,azatempercepcjasiebieodbywasię
nietylkozperspektywyJa,aleteżzperspektywyinnych
–zperspektywyspołecznej(Gumley,2011).Zatem
metapamięćtoelementmentalizacjidefiniowanejjako
umiejętnośćrozumieniatakżeinnychidostosowania
zachowaniadowspólnych/odrębnychplanów,intencji
ipotrzeb.Gumley(2011)uznajewręczdeficytywiedzy
metapamięciowejlubniezdolnośćdoużyciastrategii
metapamięciowychzasedno,pierwotnymechanizmrozwoju
