Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wszechstronnego,dogłębnego,kompleksowegoujmowaniaproblemów
badawczych.Naukęwtymznaczeniupowinnycechowaćcelowość
ipoprawnośćmetodologiczna,m.in.logicznośćuzasadnianiaorazwnios-
kowania.
Wiedzanaukowajestwiedząspójną,uporządkowaną,niesprzeczną
wewnętrznie,uzyskanądrogąbadańnaukowychzapomocąpoprawnej
metodyinaukowychreguł.Jakologiczniepowiązanysystemtwierdzeń
naukowychróżnisięodwiedzypowszechnej,którajestzbioremwiadomo-
ściprzypadkowych,luźnozesobąpowiązanych,niesprawdzonych,zdo-
bytychprzypadkowo,jakimkolwieksposobem.Wiedzawcałościjest
pojęciemszerszymodnauki,niekażdabowiemwiedzajestnauką.Na
skutekogromnegozalewuinformacjigranicamiędzywiedząnaukową
inienaukowąjestcoraztrudniejszadorozpoznania.
Odzaraniadziejówczłowiekowitowarzyszyciekawośćbędącasilnym
motywempoznawaniaświata,stawianiapytań:jakjest,dlaczegotaksię
dzieje,wjakisposóbwywoływaćzjawiskapożądane,wjakisposób
opanowaćnaturę?Nateiinnepodobnepytaniaodpowiadanauka.Jejcele
zwykledzielisięnawewnętrzne,inaczejpoznawcze,izewnętrzne,czyli
praktyczne.
Wewnętrznecelenaukioznaczająwierneiścisłeopisanieświata,
dawanieprawidłowegoicorazdoskonalszegoobrazurzeczywistości,
odkrywanienaukowejprawdyponadczasowejiponadprzestrzennej.Tym
celomtowarzyszywizjauniezależnieniasięczłowiekaodwieluograniczeń
iopanowaniaprzezniegoświatazewnętrznego.Celewewnętrznenie
zakładająnatomiastbezpośrednichowocówpraktycznych.
Zewnętrznecelenaukidotycząprzekształcaniapoznanych,obiektyw-
nychprawootaczającymnasświeciewodpowiednienormyidyrektywy
zapewniająceskuteczneikorzystnedziałaniepraktyczne.Sąonena-
stawionenapotrzebyżyciowe,napotrzebyszerokorozumianejpraktyki,
napoznawaniewarunkówsprawnegodziałania.Liniapodziałumiędzy
poznawczymiipraktycznymicelaminiejestostra,pozostająonewstałym
związku,takjaknaukaipraktyka.Związektenmacharaktersprzężenia
zwrotnego,ajesttymsilniejszy,imwyższypoziomosiągainauka,
ipraktyka.Sądlasiebieinspiracjąwposzukiwaniu,,racji’’,dowodóworaz
wichwykorzystywaniunarzeczczłowieka.
Wpiśmiennictwiemetodologicznymopróczcelównaukiwymieniasię
teżfunkcjenauki.Sątofunkcje:
ą
deskryptywna,czyliopisowa,
ą
eksplanacyjna,inaczejwyjaśniająca,
ą
prognostyczna(Kamiński1992,Gnitecki2004).
Opisowafunkcjanaukibywatakżenazywanadiagnostyczną,wjej
bowiemramachrozpoznajesięjakiśstanrzeczy,jegotendencjeroz-
13
