Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Ciąglerosnącaprodukcjasurfaktantówświadczyoutrzymującymsię,wyso-
kimpopycienatezwiązki.Oczekujesięprzytym,abybyłyoneprzyjaznedla
człowiekaiśrodowiska.Najważniejszajestocenazagrożeniaśrodowiskowego
zestronydetergentów,boonestosowanemasowo,apoużyciuodprowadzane
dośrodowiskaprzezkanałyściekoweioczyszczalnieścieków.Istotnajestwięc
wiarygodnaocenaichpodatnościnabiodegradacjęitoksyczności[55,54].
ObecnośćZPCwściekachobniżaefektywnośćichbiologicznegooczyszcza-
nia.Wstężeniupowyżej5mg/l,mogąonebyćtoksycznedlamikroorganizmów
osaduczynnego.Utrudnionamożebyćteżsedymentacjaosaduczynnego,gdyż
ZPCdziałająjakdyspergatory[149].ZPCprzedostająsiędościeków,adalejdo
środowiska,główniepoprocesachprzemysłowychlubjakozrzutkomunalny
zpraniaimycia[187].ZużycieZPCnaosobęwynosiwkrajachrozwiniętych
około20kgrocznie.Przytakdużymzużyciu,kluczoweznaczeniemaminimali-
zacjaszkodliwegowpływusurfaktantównaprocesyoczyszczaniaścieków,czyli
nastanśrodowiska(główniewodnego).
1.2.SURFAKTANTYDAWNIEJIDZIŚ
Pierwszympowszechniestosowanymsurfaktantembyłoznanejużwstaro-
żytnościmydło.WformiekostekznalezionojewruinachPompei,zniszczonych
w79rokun.e.Pierwszeeuropejskiewytwórniemydłazolejuoliwkowegopo-
wstaływMarsylii(IXwiek).WenecjaiSavonazostaływielkimiproducentami
mydławXVwieku[270].ProdukcjęsyntetycznychZPCzaczętowNiemczech,
tużprzedIwojnąświatową.NaglobalnąskalęprodukcjaZPCruszyławlatach
pięćdziesiątychXXwieku,awkrótcepojawiłysięproblemy,będąceskutkiem
ichmasowegostosowania.Dominacjatrudnobiodegradowalnychwśrodowisku
wodnym,rozgałęzionychalkilobenzenosulfonianówwywołałaintensywnepie-
nieniesięściekówiwódpowierzchniowych.JużwlatachsześćdziesiątychXX
wiekuwNiemczechiUSAwprowadzonopierwszezakazyzabraniającezrzutu
dokanalizacjiściekówzawierającychtezwiązki.Opanowanotymsposobem
nadmiernepienieniesięwódpowierzchniowych,alediametralnąpoprawę
sytuacjiprzyniosłodopierozastąpienietrudnorozkładalnychrozgałęzionych
alkilobenzenosulfonianówlepiejbiodegradowalnymiliniowymialkilobenze-
nosulfonianami[109].
18października2005rokuwPolsceweszłowżycierozporządzenieParla-
mentuEuropejskiegoiRadyEuropy648/2004/WEzdnia31marca2004roku,
wsprawiedetergentów.Zgodniezjegozapisamidetergenttojakakolwieksub-
stancjalubpreparatskładającysięzmydłai/lubinnychZPCstosowanychdo
procesówpraniaimycia.Rozporządzenietoopisujezasadywprowadzaniado
obrotudetergentówiZPC.OkreślaonopodatnośćZPCnabiodegradację,podaje
ograniczeniaizakazyichstosowanianapodstawiestopniabiodegradacji,uzu-
pełniaetykietowaniedetergentówzawierającychalergenyzapachoweiokreśla