Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
I.Zarządzanieorganizacjamiozmiennychuwarunkowaniachotoczenia
worganizacjach.Wskazywano,żepotrzebyekonomiczne,społeczneipsycholo-
gicznepracownikówwpływająnaichmotywację.Topodejściestałowopozycjido
naukowejiuniwersalnejteoriiprocesuzarządzaniaTayloraiFayola(Sapru,2008).
W1922r.M.Weberprzedstawiazałożeniateoriibiurokracji.To,jegozda-
niem,typidealny,charakteryzującysięobecnościąstanowisk,którezajmowane,
aniedziedziczone.Zasadyregulująpodejmowaniedecyzji,władzajestograni-
czona,aosobysprawującewykazująsięprofesjonalizmem.Istniejełańcuch
dowodzeniaiodpowiedzialność(Weber,1968).Wlatach60.XXw.pojawiłasię
koncepcjaorganizacjipolifonicznych.N.Å.Andersen,inspirującsięniemieckim
socjologiemN.Luhmannemijegoteoriąsystemówspołecznych,pojmujespołe-
czeństwojakofunkcjonalniezróżnicowane,podzielonenawieleniezliczonych
systemówspołecznychzwłasnymiwartościami.Uważa,podobniejakR.M.Cyert
iJ.G.March(1963),żewspółczesneorganizacjekierująsięwswoichdziałaniach
różnymiwartościamiidziałająnawielupłaszczyznach(Andersen,2001).Wraz
zmasowymprzemieszczaniemsięludnościwiejskiejdomiast,pojawieniemsię
innowacjitechnologicznychpowstawałykoncepcje,któremożnaokreślićmia-
nemzałożeńmodernizacji.F
.Dobbin(1994)wskazywał,żenowoczesneorga-
nizacjemusząmaksymalizowaćefektywnośćdziękiwykorzystaniubadańnau-
kowychiinnowacji.Nowoczesnośćorganizacjipolegawięcnagenerowaniu
maksymalnychkorzyści(np.zysków)poprzezwykorzystanieśrodkówmasowego
przekazu,innowacjitechnologicznychispołecznychwceluefektywnejalokacji
zasobów.
Możnazatemwyróżnićteorie:klasyczne,neoklasyczne,podejmowaniadecy-
zji,podejściesystemowe,ideałbiurokracjiWebera,przypadkowości,motywacji,
modernizacji,decyzji,administracji.Napotrzebyniniejszegoopracowaniaprzy-
jętotrójelementowąklasyfikacjęteoriiorganizacjiiwyróżnionoteorieklasyczne,
neoklasyczneiwspółczesne.Klasyczneteorieskupiałysięnaproblematycezwięk-
szaniaefektywnościzarządzaniazasobami(Taylor,Weber,Fayol).Badaczewyra-
żalipogląd,żeistniejejedennajlepszysposóbzorganizowaniadziałańludzkich.
Neoklasyczneteorie,jakpodano,kładłynacisknaafektywneispołeczno-psycho-
logiczneaspektyludzkiegozachowaniaworganizacjach.Współczesneteorieobej-
mująpodejściesystemoweiteorieprzypadkowości.Teoriesystemoweopierająsię
nakoncepcji,żeorganizacjajestsystemem,którymusidostosowywaćsiędoprze-
mianwswoimotoczeniu(Albrecht,1983).Teoriaprzypadkowości(kontyngencji)
postrzegaprojektorganizacjijakoograniczonyproblemoptymalizacji.Organiza-
cjamusimaksymalizowaćwydajnośćpoprzezminimalizowanieskutkówróżnych
ograniczeńśrodowiskowychiwewnętrznych.Nieistniejeuniwersalny,najlepszy
sposóbzorganizowania,przywództwa,podejmowaniadecyzji.To,cojestskutecz-
newniektórychsytuacjach,możebyćnieskutecznewinnychuwarunkowaniach
(LawrenceiLorsch,1967;AchterberghiVriens,2010;VanDeVeniin.,2013).