Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójkomunikacji–mowyijęzyka–wróżnychujęciachteoretycznych
17
Podejściebehawioralne
Odmienneodpsychoanalitycznegopodejściewdziedziniekształtowa-
niasięmowyprzedstawianurtbehawioralny,wktórymnabywanietej
umiejętnościtraktujesięjakoelementzachowania.Mowajestskładni-
kiemczynnościorganizmu,którypodlegawzmacnianiuiprzywspół-
działaniuotoczeniaspołecznegolubsamopoznaniu(ang.self-reinforce-
ment)stajesięumiejętnościąwykreowaną.Takwięcuczeniesięirozwój
mowyopartesąnamechanizmiesprawczym,mogąkształtowaćsię
wwynikuprzypadkowegolubcelowegowzmocnieniaokreślonegoza-
chowania.Nabywanieumiejętnościmowyikomunikacjijestprocesem
modelowaniazachowaniadzieckawwynikuobserwowaniazachowań
osóbznaczących[Grzesiuk1994,s.34-35].Ujęciebehawioralnetego
zagadnieniacechujedwuczynnikowepodejściewzmocnieniadanej
czynnościlubjejwygaszanie.Dotyczytonabywaniaumiejętności,któ-
rewukształtowanychprzezspołeczeństwosytuacjachpodlegająpew-
nymprzekształceniompoprzezstymulowaniegeneralizujące.Takwięc
dzieckozdobywaumiejętnościnapodstawiestymulatywnychprocedur
realizowanychpodkontroląspołeczną.Zadaniemichjestsukcesywne
zbliżaniedouznanejwdanymspołeczeństwienormyrozwojowejpo-
przezstopniowanietrudności.Wnabywaniuprzezdzieckoumiejętno-
ściważnąrolęodgrywaprzechodzenieodrzeczowego,przezgestowy,
dosymbolicznegostosowaniasystemunagródikar(równieżjakobrak
nagrody).Patologianastępujewówczas,gdysystemtenwsposóbnie-
adekwatnyjeststosowanywprocesieuczenialubkiedydzieckoniejest
wogólestymulowane,jeżelirolarodzicówispołeczeństwajestpasywna.
Behawioralnepodejścieumożliwiaopisbodźcaireakcji[Watson
1990,s.365-376],gdziereakcjajestfizjologicznymlubpsychologicz-
nymodreagowaniemnabodziec.Zachowaniawerbalnewtymujęciu
sąodpowiedziąnadziałaniebodźcówśrodowiskowych[Skinner1957].
Słowojestwięcreakcjąorganizmukreowanąwodpowiedzinanadcho-
dząceześrodowiskasygnały,przezcozachowaniawerbalnestająsięna-
ukąjakowynikzaistniałychsytuacji.
PodejścieprezentowaneprzezBurrhusaF.Skinnera[1957]ujmu-
jewypowiedździeckajakozachowaniewokalizacyjne,któreujawnia
