Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
2.Metody,którychpodstawąwidmaatomowe
stronyugórytegosymbolu;np.zapis2s
2p6oznacza,żenapoziomien=2
znajdujesięosiemelektronów:dwanapodpoziomiel=0(symbolpodpo-
ziomus)isześćnapodpoziomiel=1(symbolpodpoziomup).
Poziomalbopowłokaelektronowaoznaczazespółelektronówzjed-
nakowąliczbąn(możeichbyćnajwyżej2n
2).Podpowłoka(podpoziom)
oznaczazespółelektronówojednakowychliczbachkwantowychnil
(możeichbyćnajwyżej2(2l+1)).
Zpodanegorozmieszczeniaelektronównaposzczególnychpoziomach
widać,żeatomylitowcówoprócztzw.zrębuatomowego(jądraipewnej
liczbyzamkniętychpowłokelektronowych)mająjedenelektronnapowło-
cezewnętrznej,comożnazapisaćns
1.
Tenzewnętrznyelektrondecydujeowłaściwościachchemicznych
pierwiastka,aprzedewszystkimojegowartościowościidlategonazywa
sięelektronemwalencyjnym.
,,Przeskoki”tegoelektronupowodująpo-
wstaniewidmaidlategobywaonnazywanyrównieżelektronemoptycz-
nymlubświetlnym[2.5],[2.6].
Obecnośćjednegoelektronuwalencyjnegopowodujeformalnepodo-
bieństwowidmatomówlitowcówdowidmaatomuwodoru,alewystępuje
międzynimipodstawowaróżnica.Owartościenergiielektronuatomuwo-
dorudecydujetylkowartośćgłównejliczbykwantowej.Jesttospowodowa-
netym,żeatomwodoruczyjonwodoropodobnytoukładdwóchcząstek,
jądraijednegoelektronu,oddziałującychnasiebiesiłamikulombowskimi
opoluidealniecentralnym.Watomiewodoruenergiapodpowłokotych
samychwartościachnjestrówna,tzn.
2s=2p,
3s=3p=3d,
4s=4p=4d=df,
akolejnośćpodpowłokatomowychuporządkowanychwedługwzrastają-
cejenergiijestidentycznazkolejnościąwartościliczbyn
1s<2s=2p<3s=3p=3d<4s=4p=4d=4f
Inaczejjestwprzypadkulitowcówiinnychatomówwieloelektrono-
wych.Odgrywajątutajrolędziałaniaekranująceelektronównaładunek
jądraisiłyoddziaływaniapomiędzyelektronami.Każdyelektronznajduje
sięwpoludziałaniajądraipozostałychelektronów;działaonprzyciągają-
conajądro,aodpychająconapozostałeelektrony.Powstajepewienmo-
mentdipolowy,którywytwarzapotencjałelektrycznyzaburzającysyme-
trięcentralnegopolasiłkulombowskich.
Tozaburzeniesymetriipolasiłpowoduje,żeenergiaelektronuzależy
oddwóchliczbkwantowychnil:każdypoziomenergetycznyscharakte-
ryzowanyokreślonąwartościągłównejliczbykwantowejrozszczepiasię
nakilkapodpoziomówodpowiadającychróżnymwartościompobocznej
liczbykwantowej.Azatemenergiepodpowłokotychsamychwartościach
liczbynróżne,akolejnośćichwedługwzrastającejenergiijestnastępu-