Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaKozdroń
WPROWADZENIE
Ouczestnictwiewkulturzefizycznej–wzależnościodobszaru,wktórymsięporu-
szamyizwiązanymiztymtreściami–możemymówićwodniesieniudowychowaniafizy-
cznego,sportu,rekreacjiruchowejczyrehabilitacji1.Każdazwymienionychformkulturyfizy-
cznejadresowanajestdoinnegoodbiorcy,gdyżprzyświecająjejinnecele.Oczywistymjest,
żewkażdymznichbędąobowiązywałyróżnezasady,formy,metody,środki,organizacja
pracyitd.Aleelementemwspólnym,stanowiącympodstawędziałaniawszystkichwymienio-
nychpowyżejfilarówkulturyfizycznejjestruch,aktywnośćfizycznaujęta,wzależnościod
potrzeb,wodpowiednieramy.
Patrzącnazasięgposzczególnychformkulturyfizycznejijejwpływnazachowania
ludzkie,niemawątpliwości,żewychowaniefizycznestanowipropedeutykękultury
fizycznej(Demel1999).Prawie200lattemuJędrzejŚniadeckimówiłipisałozaletach
wychowaniafizycznego,„..żejegowpływtakjestpowszechny,iżżadnegonieprzypuszcza
wyjątku.Niktsiębezniegoobejśćniemoże;dobrzekierowanezawszesięuda”(Śniadecki
1855,s.13).Adresatamiwychowaniafizycznegosąwszystkie,uczącesię,dzieciimłodzież.
Jesttoobligatoryjnyprogramedukacyjnyrealizowanyprzezszkołyiuczelniewyższe.Zza-
łożeniawychowaniefizyczne,jakkażdadziedzinaedukacji,jest,powinnabyć,procesem
przygotowującymmłodepokoleniedowzięcianasiebieodpowiedzialnościzaswójrozwój,
sprawnośćizdrowie.
Sportwyczynowytoelitarnaofertakulturyfizycznejdlanajsprawniejszych,polegana
wyłonieniunajlepszychiwyeliminowaniusłabszych.Decyzjaotrenowaniupodejmowanajest
dobrowolnie,jednakjegouprawianietodeklaracjaprzyjęciakonsekwentnegorygoru
treningowego,tocałkowitepodporządkowanieswojegorytmużyciawymogomuprawianej
dyscypliny.Tobalansowanienagranicyswoichmożliwościfizycznychipsychicznych,to
ofertadlanajbardziejwytrwałych.Sportwyczynowyuprawiazaledwieniewielkipromil
społeczeństwaidotyczyto,wzależnościoddyscypliny,określonegoprzedziałuwiekowego.
Rehabilitacja–usprawnienieosóbniepełnosprawnych–procesleczeniaumożliwia-
jącyprzyspieszenienaturalnejregeneracjiorazzmniejszającynastępstwaustrojoweipsy-
chicznespowodowaneprzezchorobę.Kinezyterapia–jakointegralnaskładowarehabilitacji
leczniczej–toruchowećwiczenialecznicze(Zembaty2000).Inaczejmówiąc,rehabilitacjato
kompleksoweizespołowedziałanienarzeczosobyniepełnosprawnejfizycznielub
psychicznie(lubzdeficytemzdrowia),któremanaceluprzywrócenietejosobie,pełnejlub
maksymalnejdoosiągnięcia,sprawnościfizycznejlubpsychicznej,atakżezdolnoścido
pracyorazdobraniaczynnegoudziałuwżyciuspołecznym.Rehabilitacjajestintegralną
częściąprocesuterapeutycznego,narównizinnymimetodamileczenia,współdecydującą
ojegoostatecznejefektywności.Około10%społeczeństwastanowiąosobyznie-
pełnosprawnością,którekorzystająztejusługiwciągucałegożycia,bądźwpewnychjego
okresach,traktującjąjakokontynuacjęleczenia.
1PodczasIKongresuKulturyfizycznejw1979rokuwPoznaniuA.Kabschprzedstawiłstrukturękultury
fizycznejjakosystemobejmującyczteryobszarywychowaniefizyczne,rekreacjęruchową,rehabilitacjęisport.
6
