Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zbytduże,nagłezmniejszeniesiętkankimięśniowej,szczególnieczęstowystępujące
wśródosóbstarszych,lubpodłuższymbezruchu,np.chorobiemożebyćsymptomem
sarkopenii.
Zawartośćtkankitłuszczowejijejdystrybucja,mogąbyćważnymwskaźnikiemryzyka
utratyzdrowia.WedługklasyfikacjiThompsonanormaprocentowejzawartościtłuszczu
wustrojuwprzedziale26-31%stanowipoziompotencjalnegoryzykadlazdrowia,na-
tomiastzakrestkankitłuszczowejpowyżej32%oznaczaproblemyzotyłością(Thomp-
som1997).Badaniajednoznaczniewskazująnabezpośrednizwiązekmiędzyotyłością
awystępowaniemwielupoważnychschorzeń.Istniejąniepodważalnedowodynato,że
otyłośćdefiniowanajakonadmiernemagazynowanieenergiiwpostacitłuszczu,ma
niekorzystnywpływnazdrowieidługośćżyciaczłowieka.Otyłośćmabezpośredni
związekzryzykiemwystąpienianadciśnieniatętniczego,hipercholesterolemii,miaż-
dżycy,cukrzycy,niektórychnowotworóworazinnychproblemówzdrowotnych(Bou-
chard,Schephard1994;Mazurek2016).
Budowatkankikostnej.Narządruchuiszkieletzabezpieczająfunkcjestatyczne
ilokomocyjneczłowieka,umożliwiająwykonywaniepracyfizycznej,przyktórejwystę-
pująsiłyiprzeciążenia,wymagającedużejmechanicznejwytrzymałościtkankikostnej.
Wytrzymałośćtazmieniasięzwiekiemizależyzarównoodzawartościminerałów,jak
istrukturywewnętrznej.Wwarunkachfizjologicznychkośćjeststrukturądynamiczną.
Masakościiichstrukturasąwynikiemtrwającychnieustannieprocesówtworzenia
iniszczenia.Ciągłejprzebudowieulegazarównotkankakostnagąbczasta,jaki–
wmniejszymstopniu–tkankakostnazbita.Koniecznajestkontrolaprocesówbudowy
kościiprzebudowypodstawowychwielokomórkowychjednostek,którewytwarzają
komórkikostne.Brakczynnikówmechanicznychwprzypadkubezczynnościpowoduje,
żeprocesybudowykościniezachodzą,aprocesyprzebudowyprowadządozmniej-
szeniasięmasykościiosteopenii,czyosteoporozy.Zewzględunato,żewytrzyma-
łośćkościzależyodichkształtuiwielkości(architektury)orazodzawartościskładni-
kówmineralnych(gęstościmineralnejkości),terapiapowinnasiękoncentrowaćnatych
czynnikach,którezapobiegająosłabieniutkankikostnejlubjąwzmacniają(Forst
2000).Uwszystkichludzi(mężczyznikobiet)wrazzprocesemstarzeniasięnastępuje
powolnyspadekgęstośćkości.Poosiągnięciuszczytowejmasykości(około35.roku
życia)następujestopniowajejutrata,wynoszącaokoło3%nakażdądekadężycia.
Ukobietprocestenzostajeprzyspieszonypomenopauzie.Możnawięcpowiedzieć,że
osteoporozarozpoczynasięwstosunkowomłodymwieku(około40.rokużycia),ale
uwydatniasiędopierookoło70.rokużycia.Jestchorobąpowolną,charakteryzującą
sięnaturalnąutratązdolnościfunkcjiciała,alejestrównieżobjawemzłychnawyków
nabytychwciągużycia,którewsposóbznaczący,mogąprzyczynićsiędojejszybsze-
gorozwoju.Jestchorobąpostępującą,związanązwiekiem,odużymzróżnicowaniu
indywidualnym.Jakpotwierdzająbadaniaukobietpookresiemenopauzalnymzłama-
niaszyjkigłowykościudowejpowodująwzrostśmiertelnościod12-20%wciągu
pierwszych4-8miesięcy,wtymokresiewzrastarównieżzachorowalnośćnainnedo-
legliwości(Osiński2013).
2.Komponentmięśniowo-szkieletowy.Zachowaniesprawnościfizycznejdokońcażycia,
rozumianejjakozmieniającasięzwiekiemgotowośćdopodejmowaniaiwykonywania
różnychpracfizycznychiczynnościruchowych,wznacznejmierzezależyodsprawności
mięśniowo-szkieletowejipoziomutakichcechjaksiła,wytrzymałośćczygibkość.Każdy
człowiekmusireprezentowaćchociażbynajmniejszyichpoziom.Badaniawykazująmoc-
nyzwiązekzmniejszonejsiły,wydolnościczygibkościzograniczaniemsprawnościfunk-
19
