Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Muzeaiflashmoby
23
atrakcyjniejsząodwszystkichpozostałychiniezapewniająjejpowodze-
nia.Możetouczynićjedyniewyobraźnia.
PrzyglądającsiępowieścioHolocauście,możnazauważyć,żenajwięk-
szewrażenienaczytelnikurobionawłaśniewtedy,gdyodchodzącod
tradycyjnychstandardówpowieściopisarstwa,zaczynazbliżaćsiędopo-
ezji.Polekturzezostajewnasczęstonierozwójakcjiczyopisypostaci,
alesceny,wktórychwyrażonyzostajepewiennastrójzapomocąkilku
wspaniałychobrazów46.
Rosenfeldwymieniatum.in.polaludzkichgłówzKrwiniebaRawi-
cza,martwedzieciwynoszonenjakkurczaki”zProszępaństwadogazu
BorowskiegoirzeźmotylizOstatniegosprawiedliwego.Prozapolska
ostatnichdwudekadrozszerzatęlistęoconajmniejkilkakolejnych,
idiomatycznychobrazów:zagładęowadówzZiemiNodKobierskiego,
pożarwŚciegachzpowieściTulliWczerwieni,wywózludnościtaksów-
46A.H.Rosenfeld:Podwójnaśmierć.RozważaniaoliteraturzeHolocaustuł,s.123.
Podobnierolęwyobraźniijejwytworu,czyliobrazu(ikony,emblematu)Auschwitz
rozumieCynthiaOzick.Analizującpowieści:Ręka,którapodpisywaładokumenty
HelenDemidenko,CzłowiekzpopiołówSalomonaIsacovici,Fragmenty.Wspomnienia
zdzieciństwaBinjaminaWilkomirskiego,WybórZofiWilliamaStyronaorazLektor
BernhardaSchlinka,autorkawyraźnieoddzielahistorięodwyobraźni,zaznaczając,że
utrwalonewpamięcizbioroweobrazypłonącychsynagogiksiążekorazpolowańna
ludzisąpierwotnewstosunkudorzeczywistościopisanejwdokumentach.nNapocząt-
kubyłoniesłowo,leczkamera-iobecnawtamtymczasie,wtamtymmiejscukamera
niewprowadzaławbłąd”.C.Ozick:Prawahistoriiiprawawyobraźni.Przeł.Z.Batko.
nLiteraturanaŚwiecie”2004,nr1-2,s.93.WedługLawrence)aL.Langera,stanowisko
Ozickpodkreślaspecyfikękulturyamerykańskiejijejodbiorców,dlaktórychpodsta-
wowąpotrzebąjestlekturatakiegotekstuoHolokauście,wjakimmoglibyaktywnie
uczestniczyć.AktywneuczestnictwozaśwodbiorzeliteraturyoHolokauściemogąim
zapewnićwyłącznietakieutwory,gdziehistoriaprzeplatasięzfikcjąiteraźniejszością.
Langerzaliczadonich:Maus.OpowieśćocalałegoArtaSpiegelmanaorazTaShawl:
AStoryandaNovellaCynthiOzick.nWistociewobuomawianychtekstachpojawia
siętensamproblem:jakpołączyćmniejwięcejnormalnąteraźniejszośćzestraszliwą
przeszłością.JednozzadańliteraturydotyczącejHolokaustupoleganatym,bypo-
mócczytelnikowiwyobrazićsobiewewnętrznezmaganialudzinacodzieńobcujących
ztymdylematem”.L.L.Langer:Dwagłosy:CynthiaOzickiArtSpiegelman.nLiteratura
naŚwiecie”2004,nr1-2,s.102.
