Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
WPolscezarównodlakobiet,jakidlamężczyznszczęścierodzinne
jestwartościącenionąszczególniewysoko.Wwymiarzesymbolicznym
rodzinatonajwyższedobro.Wdyskursiepublicznymnadaljestwidocz-
nasilnatradycjamyśleniaorodziniewkategoriachostoinarodowejtoż-
samości,polskiejtradycjiireligiikatolickiej.Deklaracjespołeczeństwa
niebudząwątpliwości:kobietapełnowartościowaispełnionatokobieta-
-matka.AjednakPolkirodzącorazmniejdzieci1.W2000rokuspołeczeń-
stwopolskieobiegławiadomość,żewXXIwiekwkraczamyzujemnym
przyrostemnaturalnym.Wśrodkachmasowegoprzekazuprzedstawiano
corazbardziejpesymistyczneanalizyiprognozy.Ichwspólnącechąbył
mocnopromowanypogląd,żeodpowiedzialnośćzatenstanrzeczypono-
szątylkokobiety.Przekonywano,żemamydoczynieniaz„macierzyń-
skimstrajkiemkobiet”,„ucieczkąkobietprzedmacierzyństwem”i„ko-
biecymkultembezdzietności”2.Dominującymwątkiemstałasięanaliza
tej„patologii”zpunktuwidzenia„fatalnejwskutkach”erozjitradycyj-
nychrólrodzajowychwrodzinie,szkodliwejemancypacjiorazegoistycz-
nychpostawmłodychkobiet.Napierwszychstronachgazeticzasopism
1Transformacjasystemowaigospodarczawpłynęłanagwałtownązmianęprocesówdemo-
graficznych.Odpoczątkulat90.nasilasięmodelzawężonejreprodukcjiiod1989rokujej
poziomniegwarantujeprostejzastępowalnościpokoleń.Współczynnikdzietnościobniżył
sięz2,04w1990rokudo1,34w2000i1,25w2002roku.W2003rokuwspółczynnik
dzietnościwynosił1,22ibyłnajniższyodponad50lat(prostazastępowalnośćpokoleńma
miejsceprzywskaźnikudzietnościpowyżej2,1–kiedywdanymrokunajednąkobietę
wwiekuod15do49latprzypadaśrednio2dzieci).Współczynnikprzyrostunaturalnego
(różnicamiędzyliczbąurodzeńizgonów)od1999rokujestujemny:w2004rokuwyniósł:
–0,2.Źródło:PodstawoweinformacjeorozwojudemograficznymPolskido2004roku.Opracowa-
nie,GUS,http://www.stat.gov.pl.
2Zob.Z.Wojtasiński,S.Sachno,Kultbezdzietności.Copiątakobietaniechcebyćmatką,„Wprost”
2003,nr15,s.82–87;Spóźnionepoczęcie.Czygrozinambezdzietność?,„Forum”2000,nr16,
s.6–9;M.Henzler,Model2+0,„Polityka”2000,nr3,s.3–4;E.Nowakowska,Skądsięnie
biorądzieci,„Polityka”2000,nr3,s.5–8.
