Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AgnieszkaLisowska,RobertSzmytkie
Definicjamiastaikryteriamiejskościwprawiepolskim
Wstęp
Jednymzcharakterystycznychprocesówkształtującychsiećosadnicząjest
urbanizacjawyrażającasięwrozwojumiastjużistniejących,atakżewzroście
liczbymiast.Skutkujetozkoleipowiększaniemsięobszarówmiejskichoraz
zwiększaniemudziałuludnościmiejskiejwliczbiepopulacji1.Miastasąjednym
zeznaczącychelementówcywilizacjiiistotnymskładnikiemsieciosadniczej.
Czynnikamideterminującymiichrozwój(niestanowiącymijednakkryteriówmiej-
skości)byłyfunkcje:związanezobronnością,administracjąpaństwową,kultem
religijnym,atakżeszerokopojętągospodarką.Pierwszeosadyocharakterzemiej-
skimpojawiałysięnaobszarachodogodnychwarunkachosadniczych.Sprzyjała
temuspołeczność,którazdecydowałasięzasiedlićdanyobszar.Zwyklenajpierw
powstawałomiasto,awrazzjegorozwojemkształtowałysięwypełnianeprzez
niefunkcje(niestanowiłyonejednakkryteriówokreślającychmiejskicharakter
jednostki).Miastopowstawałozatemniezależnieodzłożonegoiobowiązującego
dziśtrybuadministracyjnego.
Znadaniemprawmiejskichspotykamysięwłaściwiedopierowśredniowie-
czu,kiedytoodwładcyzależałoprzydanieokreślonychprzywilejów(praw)ośrod-
kommiejskim.Jednakżeiwtymprzypadkuniemiałamiejscadecyzjaocharakte-
rzedefactokonstytutywnymwynikającazokreślonychkryteriów.Nadaniepraw
wiązałosiębowiemzuzyskaniemprzezmiejscowośćijejmieszkańcówokre-
ślonychprzywilejów,jakchociażbypowszechnieznaneprawoskładuczyprawo
mili,którychtozasadniczonieposiadałyjednostkiosadniczebezstatusumiasta.
Współcześnienabywanieprawmiejskichniewiążesięzposiadaniemprzywile-
jów,alezokreślonąprawnienomenklaturą.
1D.Szymańska,Geografiaosadnictwa,Warszawa2009.
