Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
AgnieszkaLisowska,RobertSzmytkie
Analizującobecnystanprawnywmateriidotyczącejnadawaniaprawmiej-
skich,okazujesię,żezdefiniowaniemiastawsposóbjednolityidefactowy-
nikającyzkonstytuującychjekryteriówniejestproste.Rozważająctekwestie,
należyzastanowićsię:czymjesttwórznanypowszechniepodpojęciemmiasta,
czymsięwyróżnianatleinnychjednostekosadniczychikiedymożnanazywać
miejscowośćmiastem.
Zagadnieniatemożnazatemuznaćzawyzwanienietylkodzisiejszejgeografii
miast(waspekcieteoretycznym),aletakżewspółczesnejadministracjipublicznej,
którejorganymajądecydującygłoswprocedurzenadawaniaprawmiejskich.
Definicjamiasta
Problemdefinicyjnyzwiązanyzpojęciemnmiasto”nastręczawieletrudności,
nietylkojeślichodziozagadnieniasensustricteteoretyczne.Dosyćproblema-
tycznepozostajetakżepraktyczneużywanietegoterminu,zwłaszczajeślimówimy
oformalno-prawnychaspektachjegofunkcjonowania.Zdefiniowanietejkatego-
riijestbardzoskomplikowane.Dlategoteżwliteraturzegeograficznejspotyka
sięobecniewieledefinicjimiasta.Miastowzależnościodautoradefinicji,jak
iprzyjętegoaspektumiejskości,interpretowanejestwróżnorakisposób,począw-
szyoddefinicjizawartychwpracachF.Ratzla,Richthofena,WagneraiHasserta,
dowspółcześnieuznawanychdefinicjiChabotczyK.Dziewońskiego2.
Wwarunkachpolskichmiastonajogólniejokreśladefinicjanawiązującado
kryteriumprawno-administracyjnego,uznając,żejesttojednostkaosadnicza,któ-
raposiadaprawamiejskie3.Inaczejtraktujematerięgeografiaosadnictwa,gdzie
miastojestjednostkąpozostającąhistorycznieukształtowanymosiedlemwielo-
funkcyjnymwyróżniającymsięwiększąkoncentracjąludnościiurządzeńtrwałych
odotaczającychjeosiedliwiejskichirolniczych4.Naciskpołożonyjestzatemna
wielofunkcyjnośćmiastaorazwiększąodmiejscowościocharakterzewiejskim
koncentracjęludności(aspektludnościowy).Biorącnatomiastpoduwagękryte-
riumfunkcjonalne,miastomożnazdefiniowaćjakojednostkęosadnicząmającą
rzeczywistefunkcjemiejskieipełniącąrolęmiasta5.
Miasto,traktowanejakoistotnyelementsieciosadniczejpaństwa,jestprzed-
miotemzainteresowaniarównieżpolskiegoustawodawstwa.Celemformalnego
(waspekcieprawnym)zdefiniowaniapojęciamiastazdajesiębyćuporządkowa-
nieiograniczenieswobodyisamowolidziałaniaorganówstosującychprzepisy
2Zob.W.Maik,Podstawygeografiimiast,Toruń1997.
3R.Rogacki,Geografiaspołeczno-ekonomicznaPolski,Warszawa2007.
4M.Kiełczewska-Zaleska,Geografiaosadnictwa,Warszawa1972.
5D.Szymańska,op.cit.