Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZbigniewRykiel
Koncepcjemetropoliijakoformymiastairegionu
Istotametropolii
Procesmetropolizacjimożnauznaćzanowąfazęprocesuurbanizacji,rozpa-
trywanegowkategoriachkoncentracjiidekoncentracjiwróżnychskalachprze-
strzennych.Procestenwiążesięzrozwojemgospodarkiinformacyjnej,wktórej
ulegawydatnemuosłabieniuzwiązekmiastazjegoregionemnarzeczpowią-
zańzgospodarkąświatowąpoprzezpowiązaniawsiecimetropolii1.Procesten
możnarównieżrozpatrywaćwkategoriachwytwarzaniaprzestrzenimiejskiej,co
poleganazmianierelacjimiędzymiastemcentralnymajegobezpośrednimza-
pleczemoraznanieciągłymsposobieużytkowaniaobszarówzurbanizowanych2.
Nieciągłośćtaoznaczauwikłaniepowiązańspołecznychigospodarczychnietyle
wsiecilokalne,ileglobalne3.
Trudnobyłobyjednakwnioskowaćoprocesiemetropolizacjibezistnieniame-
tropolii.Wyraznmetropolia”(gr.metropólis)oznaczamiastomacierzyste.Wsta-
rożytnościoznaczałogreckiemiasto-państwo,którezakładałokoloniezamorzem.
Wnowożytnościwyłoniłysięztegodwaznaczenia.Jednoodnosiłosiędopań-
stwaimperialistycznegowstosunkudojegoposiadłościkolonialnychzamorzami.
Wdrugimznaczeniumetropoliaoznaczaładuże,araczejważnemiasto,będące
ośrodkiemwładzypolitycznej(stolicą),ekonomicznejlubideologicznejpodle-
gającegomuobszaru.Istotąmetropoliibyławięczawszejejfunkcja,niezaś
1J.Friedmann,Theworldcityhypothesis,nDevelopmentandChange”1986,nr17,s.1;
D.Batten,Networkcities:creativeurbanagglomerationsforthe21stcentury,nUrbanStudies”
1995,t.32,nr2,s.313–327;M.Castells,Theinformationage:economy,societyandculture–the
riseofnetworksociety,Oxford1998;S.Sassen,Globalcityandglobalcity-regions:acomparison,
[w:]Globalcity-regions:trends,theory,policy,red.A.J.Scott,Oxford2000.
2B.Jałowiecki,Metropolie,Białystok1999.
3Ibidem.
