Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
ZbigniewRykiel
wielkość,rozumianawkategoriachliczbyludności.ŚredniowiecznyKraków,li-
czący5tys.mieszkańców,byłmetropoliąeuropejską;metropolitalnośćwspółcze-
snejŁodzi(740tys.mieszkańców)jestnatomiastnieporównaniemniejoczywi-
sta,ustępującbezwątpieniametropolitalnejrandzeLuksemburga(94tys.miesz-
kańców).
Współcześniemetropoliatomiastoofunkcjachcentralnychwysokiegorzę-
duhierarchicznego,tj.ozasięguconajmniejkrajowym.Chodzituzwłaszcza
ofunkcjeczwartegosektoragospodarki,awięcfunkcjezarządzania,których
nienależymylićzadministrowaniem.Metropoliajestwięcnowoczesnąjednost-
kąosadniczą,będącąsiedzibąmiędzynarodowychfirmiinstytucji,jakrównież
krajowych,alemającychrozwiniętepowiązaniazzagranicą;stanowionacen-
trumśrodkówmasowegoprzekazu4iważnywęzełwsiecipowiązań.Metropo-
lieświatowepolaryzująprzestrzeńnametropolitalną(tj.centralną)iperyferie5,
skupiającfunkcjekierowniczeizarządczegospodarkiświatowej6.Wmetropo-
liiskupiasiękapitałwewszelkichjegoformach:ekonomiczny,finansowy,in-
frastrukturalny,ludzki,społeczny,kulturowyipolityczny,pozaniąrozciągasię
zaśprzestrzeńzależnaodmetropolii.Dziękiswejdynamicemetropoliajestpro-
cesualna,akomunikowaniesięmetropoliimiędzysobąwytwarzaefekttunelu;
przekazprzemieszczasięwięcmiędzymiastami,niezatrzymującsiępodro-
dze,cosprawia,żemetropolierozwijająsięjeszczeszybciej,pogłębiającpo-
wstałejużkontrastyzzapleczemniemetropolitalnym7.Zasadniczeznaczeniedla
koncepcjimetropoliimawspółcześnie,azapewnemiałazawsze,innowacyjność
gospodarki.
Miastopretendującedomianametropoliipowinnobyćsiedzibąfiliikorpora-
cjimiędzynarodowych,placówekdyplomatycznych,banków,firmmedialnychoraz
wyższychuczelnioznacznymstopniuumiędzynarodowieniakadryistudentów;
powinnomiećdobrepołączeniatransportoweikomunikacyjnezzagranicąprzez
siećautostrad,szybkichkoleiipowiązańlotniczych;wstrukturzezatrudnienia
powiniendominowaćsektorusług,zeznacznymudziałemnowoczesnychtech-
niktelekomunikacyjnych;powinnoteżbyćmiejscemmiędzynarodowychimprez
kulturalnych,naukowychipolitycznych8.
4B.Jałowiecki,Społecznaprzestrzeńmetropolii,Warszawa2000.
5Idem,Metropolie...
6G.Gorzelak,M.Smętkowski,Rozwójmetropoliiwgospodarceinformacyjnej:znaczenie
układuglobalnegoiregionalnego,nStudiaRegionalneiLokalne”2005,nr2(20),s.5–22.
7B.Jałowiecki,Miastawsieciach,[w:]Kształtowanieładuprzestrzennegopolskichmetropolii
wprocesietransformacjiustrojowejIIIRP,red.J.Kołodziejski,nStudiaKPZKPAN”2001,nr193.
8P.Soldatos,Strategiccitiesalliance:acomparisonofNorthAmericawithEuropean
Community,nEkistics”1991,nr58,s.78.
