Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MirosławaWronkowska-Dimitrowa
UniwersytetKazimierzaWielkiegowBydgoszczy
Zhistoriipolskichleksemówdlaznaczenia
‘bawić(się),zabawić(się),zabawa’
(wkontekściesłowiańskim)
Wkontekścieproblemubadawczego,jakiwjęzykowo-kulturowymobra-
ziemiastaiwsistanowirozrywka,czylito,cosłużyodprężeniu,wypoczyn-
kowi,couprzyjemniaczas,bawi,rozwesela,cojestprzyjemnościąpołączoną
zwypoczynkiem,słownikwspółczesnejpolszczyznyobjaśniateżrozrywkę
słowem<zabawa’(SJPIII,108-109),winnymmiejscupodając,żeZABAWA
towszelkieczynnościbawiące,cieszącekogoś,pozwalająceprzyjemniespę-
dzićczas(SJPIII,824).Takżezabawąnazywasięzebranie/spotkanietowa-
rzyskiewcelachrozrywkowych,naktórymsięodbywajątańce,gry,turnieje
itp.;bal(z.taneczna,karnawałowa,sylwestrowa,noworoczna,kostiumowa).
Wtymdrugimznaczeniuwłaśnie-tj.<spotkanietowarzyskie,naktórymsię
odbywajątańce’-wpoczątkachdrugiejpołowyXXwiekuzabawąokreślano
spotkanietanecznezudziałemgrupymuzykantów(zwanychorkiestrą),zbie-
rającemieszkańcówkilkusąsiadującychwiosek,organizowaneteżwparkach
miejskich,wświetlicachprzyzakładowych-chodziłosięwówczasnazabawę.
Tanecznycharaktertakiegospotkaniaodzwierciedliłsięwsynonimicznejjego
nazwie-potańcówka.Wgwarzemiejskiejtowydarzenietowarzyskiezyskało
nazwęubaw(SJPIII,527).Zabawąorazubawemokreślanybyłtakżestanroz-
bawienia,rozweseleniaalbośmieszneiwesołesytuacje,coodzwierciedliło
sięwpotocznychwyrażeniachzabawanacałegoorazubawpopachy<do-
skonałazabawa’(SłfrazI,633).
Zanimdoszłodopojmowaniazabawyjako<rodzajurozrywki’,innezna-
czeniawłaściwebyłytemusłowuwhistoriipolszczyzny,cowypływałobądź
tozkontynuacjiznaczeniarekonstruowanegodlaokresuprasłowiańskiego,
bądźtozprzesunięćsemantycznych,zaszłychwnaszymjęzykunaprzestrzeni
wieków.
20
