Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Miasto.Próbazrozumienia
19
stowswejgłębokiejistociestanowiprzedewszystkimpewien
szczególnyifundamentalnyrodzajwięzi,która–wywodzącsię
zbrakusamowystarczalnościczłowieka–nakierowanajestna
wzajemnąpomoc.Inaczejmówiąc–miastojestsiedliskiemwy-
rastającymzpotrzeby(Platon:„Wmyśliodpoczątkubudujemy
państwo.Abędziejebudowała...naszapotrzeba”),spełniającym
sięwaktachpomocyniebędącejjużsamo-pomocą.Dopieropo
przekroczeniugranicysamo-pomocy(czyliporozpoznaniuna-
szejniesamowystarczalności)zaczynakształtowaćsięmiasto.
Jeślitakijestpoczątekmiasta,początek„odsamegopoczątku”
polityczny(polis),wtakimraziedramaturgiamiasta(po)nowo-
czesnegopowstajezprzekroczeniakolejnejgranicy:najpierw,
gdyminiemypunktskutecznościsamo-pomocy,powstaje„po-
mocne”miasto,teraznatomiastwyobcowanaizagubionajed-
nostkaniejestwstanieodnaleźćwmieściewłaściwejmu„po-
mocniczości”.Polisregulowanejestrygorystycznymizasadami
„potrzeby”;NowyYorkjestmiejscemzgubionej,roztrzaskanej
lubwnajlepszymprzypadkuzniekształconej„potrzeby”:
PrzyjechałemdoNowegoJorku,boniemanaświeciebardziejnieszczęsne-
go,żałosnegomiejsca.Wszędziewidzisięturozkład,chaosjestzjawiskiem
powszechnym.Wystarczymiećoczyotwarte,żebytozobaczyć.Połamanilu-
dzie,połamanerzeczy,połamanemyśli.Całemiastojestjednymwielkimwy-
sypiskiemśmieci...3
3.
Niepowinniśmyprzeoczyćowegowtrącenianawołującego
dokonieczności„otwarciaoczu”.Konsekwencjątezyomieście
jakoostudiumwięzietycznejwbudowującejsięwpolityczne,
architektoniczne,urbanistyczneikomunikacyjnestrukturymia-
stajest–ujmującrzeczpoNietzscheańsku–przewartościowanie
3P.Auster,Szklanemiasto,w:idem,Trylogianowojorska,przeł.M.Kło-
bukowski,Rebis,Poznań2006,s.92.
