Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nowogródek,Wilno,Kowno
15
światemżydowskimJadwigaMaurerprzypuszcza,żewewczesnejbio-
grafiipoetyŻydziwystępowalizawszewfunkcjiinicjacyjnej–przekazu-
jącinicjowanemu–przyszłemuartyście–jakąśtajemnąwiedzę.Ichociaż
3
światżydowskiiświatchrześcijańskiznajdowałysięnatejsamejziemi,
toleżałyjednocześniebardzoodsiebiedaleko.Conieznaczy,żenieza-
chodziłyżadneinterferencje,nieistniałyżadnekontakty.Żydowskaobec-
nośćnaziemiachRzeczpospolitejbyłatakdawnaitakoczywista,żenikt
niepytał,skądŻydzisięwzięli,anicotutajrobią.Poprostubyli.
Tafioczywistaobecność”Żydówbyłacharakterystycznadlaświata,
wktórymMickiewiczwchodziłnaswojądrogęromantycznegotwórcy.
Wileńskiefinarodziny”poetywidziećtrzebateżwkontekściefilomatyz-
mu,gdybardzodalekojesteśmyodkoncepcjipoety–artysty,któryfiso-
bieśpiewaaMuzom”.Niejestteżmożliweanizasadneokreślanie,czy
topoetazostałfilomatą,czyfilomatapoetą.Początkidrogiartystycznej
Mickiewiczazbiegłysiębowiemzkształtowaniemjegopostawy–nazwij-
mytotakwłaśnie–obywatelskiej.Wieleotympisano,więcprzypomnijmy
tylko,żedlafilomatówwyrabianiesiępoczuciaobywatelskiegopoprze-
dzałomarzeniaoniepodległości.Innymisłowy,widzielionimożliwość
ulepszaniaświatabezkoniecznościodnoszeniasiędozagadnienianie-
podległościRzeczpospolitej.Możenawetpostrzegaliswojezadaniaraczej
wperspektywiekrzewieniaideioświeceniowychwnajbliższymotocze-
niu,możeichhoryzontzamkniętybyłkręgiemgranicdawnegoWiel-
kiegoKsięstwaLitewskiego?Przecieżnajbardziejznanaideafilomacka,
pragnienieulepszeniaświata,któryfiopleśniałej[miał]zbyćsiękory”
(odadoMłodości,I,44),niemusiwcalełączyćsięzideąniepodległościo-
4
wąalboraczejtęideęniepodległościowądofilomackiejodydopisano
expost.
umieszczonaprzyul.Mickiewiczainformujeprzechodniów,żebyłtofiwielkipoeta
polskipochodzeniażydowskiego”.DopókijednakniewykonasiębadańDNApró-
bekpobranychzsarkofagupoetynaWawelu,rzeczniezostanierozstrzygnięta.
Współczesnatechnikaidentyfikacjigenomuludzkiegoumożliwiaokreślenieprzyna-
leżnościetnicznejczłowieka,któryżyłnawet30tysięcylattemu.Genomżydowski
zostałbardzodokładniewyodrębniony,sporządzonoteżdokładnywzorzecgenetycz-
nyŻydówaszkenazyjskich.Zob.J.D.Watson,A.Berry,DNA.Tajemnicażycia,przeł.
J.iP.Turkowscy,Warszawa2005,s.264.
3Zob.J.Maurer,nZmatkiobcej...”.SzkiceopowiązaniachMickiewiczazeświatemŻydów,
Londyn1990,s.29.
4CytatyzpismMickiewicza,oileniejestzaznaczoneinaczej,podajęwedługWydania
Rocznicowego:A.Mickiewicz,Dzieła,KomitetRedakcyjnyZ.J.Nowak,M.Prussak,
Z.Stefanowska,Cz.Zgorzelskiiin.,t.1-17,Warszawa1993-2005;lokalizacjępodaję
przycytacie,cyfrąrzymskąoznaczająctom,arabską–stronę.
