Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kimijegoelementami,alemiejscaniepojmowanegowyłączniegeograficznie,
leczwymuszającegonwiedzę”(świadomą,czującąiinteligentną)omiejscu11.
Koniecznejestwyjścieztegomiejscainomadyczneprzemierzanieinnych
kultur,ludówijęzyków.Przestrzeńjestpojmowanageograficznieiwpływa
nakulturę.Poprzezprzedsięwzięcietakiejwędrówkimożemydotrzećdo
uniwersalizmu,donjednejpotencjalnejświatokultury”
12
.Wedługzałożeń
geopoetykipowinniśmyskupićsięnatym,byszerszykontekstpozostawał
zawszeotwarty,niemniejdorośnięciedouprawianiaświatawymuszatakże
uprawę,kultywowaniesamegosiebie13.
Napotrzebytejpracyprzyjmujemygeopoetykęwznaczeniuprzede
wszystkimantropologicznym,tzn.wodniesieniudorolidoświadczeniamiejsc
iprzestrzeniwkształtowaniuliteratury,jakchceElżbietaRybicka
14
,podążając
zaKennethemWhite’em,wedługktóregogeopoetykatostudiumzwiązków
intelektualnychizmysłowychmiędzyczłowiekiemaziemiąwceluwykształ-
ceniaharmonijnejprzestrzenikulturowej15.
DziejekulturiliteraturAfrykiznakomiciewpisująsięwzadaniageo-
poetykiistanowiąinteresującyzjejpunktuwidzeniaprzedmiotbadań.Po-
szukiwanietożsamościwlokalnymświecie,uniwersalistycznepróbywyjścia
zlokalnościpoprzezdołączeniedoświatowejrewolucjiproletariatu,następnie
ponowneposzukiwanienświata”poprzeznomadyczneprzemierzanieinnych
kultur,sprzęgniętychzesobąjęzykiemportugalskim,jestwszakprzedmiotem
mojejanalizyinamysługeopoetycznego.
Sięgamrównieżdopoetykitransnarodowejczytranslokalnej
16
,odrzucają-
cejpojęcienarodudlaanalizypoezjijakozjawiskazjednejstronyintymistycz-
nego,zwróconegodowewnątrzczłowieka,zdrugiejzaśiwłaśniezewzględu
natoznaturyswojejwchodzącegowmiędzynarodowyobieg.Sprzężenie
transnarodowościzglobalizacją,zwłaszczawodniesieniudoobszarówkrajów,
państw,narodówposługującychsiętymsamymjęzykiemjestwprzypadku
podjętegoprzezemniezagadnieniaatrakcyjnąperspektywąbadawczą.
Przyspojrzeniunakształtowaniesięliteraturafrykańskichnaprzestrzeni
całejichhistoriiniesposóbuciecodteoriipostkolonialnej
17
.Przedewszystkim
11K.White,Zarysgeopoetykił,s.23.
12Ibidem,s.24.
13Ibidem,s.22.
14E.Rybicka,Geopoetykał,s.11.
15K.White,Poetakosmografł,s.35.
16J.Ramazani,Poetykatransnarodowa,nForumPoetyki”2015,jesieńiE.Balcerzan,„Narodowość”
poetyki-dylematytypologiczne,nForumPoetyki”2015,jesień.
17
NatematteoriipostkolonialnejmamywPolscewielepublikacji,zarównoprzekładówtekstów
klasycznych,jakirodzimych.Najważniejszeznichto:L.Gandhi,Teoriapostkolonialna,przeł.
J.Serwański,WydawnictwoPoznańskie,Poznań2008;A.Loomba,Kolonializm/postkolonializm,
10