Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wobecnowejmetropoliizsiedzibąwMoskwie.Trzecirozdziałzawierazaś
omówieniezagadnieńtranskulturowościitranskolonialności.Pierwszopla-
nowymwięcproblememjestinterakcjamiędzyposzczególnymielementami
atlantyckiejukładankiwujęciudiachronicznym,zachodząceprzemianyspo-
łeczno-polityczneiichwpływnaliteraturęafrykańskąwjęzykuportugalskim.
Wprzypadkupierwszegorozdziałupoddanąanalizieideąpolityczną
jestpromowanyprzezportugalskieNowePaństwo
20
luzotropikalizm
21
ijego
wykorzystanieprzezpokolenieClaridadezWyspZielonegoPrzylądka.Ana-
lizujępoezjętegookresu,przedewszystkimutworyJorge’aBarbosy
22
oraz
pierwsząpowieśćportugalskojęzycznąopublikowanąwkoloniachizrywającą
zkonwencjąliteraturykolonialnej,amianowicieChiquinhoBaltasaraLopesa
daSilva
23
.Wnastępnejkolejności,wdrugimrozdziale,pochylamsięnad
walkąantykolonialnąiruchamiorazideamiemancypacyjnymiczarnego,aby
następnieprzejśćdomarksizmuzjegonajbardziejentuzjastycznieprzyjętą
wMozambikukoncepcjątworzeniannowegoczłowieka”,cośledzęwpoezji
lizbońskiegopokoleniaMensagemorazwtwórczościprozatorskiejPepeteli
24
,
JoséLuandinaVieiry
25
iLuisaBernardaHonwany
26
.Trzecirozdziałjestpo-
święconyideiluzofonii
27
ijejpostrzeganiuwPortugalii,Brazyliiorazkrajach
20
Oficjalnanazwapaństwaipolitykipaństwowejpaństwaportugalskiegookresudyktatury
A.Salazaraijegonastępców,1926–1974.
21
TeoriastworzonaprzezbrazylijskiegosocjologaGilbertaFreyre,wedługktórejPortugalczycy
zostaliwyposażeniwzespółcechwsposóbwyjątkowopredestynującyichdoosiedlaniasię
wtropikachidometysażukulturowego.Byłatooficjalnateoriamającausprawiedliwićkoloni-
zacjęportugalskąpo1951r.iokreślającakulturętworzonąprzezPortugalczykówwtropikach
jakowyjątkową,różniącąkolonizacjęportugalską(dobrąiprzyjaznąkolonizowanym)od
nzłej”kolonizacjiangielskiej,francuskiej,hiszpańskiejibelgijskiej.
22
JorgeBarbosa(1902–1971)–poetazWyspZielonegoPrzylądka,jedenzprominentnych
członkówgrupyClaridade.
23
BaltasarLopesdaSilva(1907–1989)–jedenzzałożycieliinajważniejszychpisarzyieseistów
grupyClaridade.Napisałpierwsząpowieśćkabowerdyjskąpt.Chiquinho,pierwszestudium
dotyczącejęzykakreolskiegoorazpublikowałpoezjępodpseudonimemOswaldoAlcantara.
24
Pepetela(1941–)–właściwieArturCarlosMauricioPestanadosSantos,studentwCEI(Dom
StudentówImperium)naprzełomielat50.i60.,zasłużonybojownikantykolonialny,party-
zantiorganizatorwAlgierii,apóźniejwBrazavilleCentrumStudiówAngolskich,walczył
nafronciewCabindzieinafronciewschodnim.PouzyskaniuprzezAngolęniepodległości
byłwiceministremedukacji.Pisarz,autorwielupoczytnychpowieści.
25JoséLuandinoVieira(1935–)–pisarzipoetaangolski,więzieńpolitycznyokresukolonial-
nego.ObecniemieszkawPortugalii.
26
LuisBernardoHonwana(1942–)–pisarzmozambicki,więzieńpolitycznywokresiekolonial-
nym.Autoropowiadań.Byłydziennikarz,późniejprominentnydziałaczpartiiFRELIMO,szef
biuraprezydentaSamoryMachelaiSekretarzdoSprawKultury,późniejpracownikUNESCO.
27Luzofonia–podbudowaideologicznapowołanejw1996r.WspólnotyKrajówUrzędowego
JęzykaPortugalskiego(CPLP).Luzofoniajestkalkązfrancuskiejfrancofonii,azatemobszarem
posługiwaniasięjęzykiemportugalskim.
12
