Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
Diecezjalnej(od1992rokuArchidiecezjalnej)KomisjidosprawSztukiSa-
kralnej.Możnazatemmówićopolitycepamięci,kreowanejwinterakcji
międzyduchowieństwemainnymiregionalnymiaktorami,którymzjakichś
względówzależałonadokonaniukomemoracjiwtymwłaśniemiejscu.
Częśćtablicpoświęconazostałakapłanomzwiązanymzkatedrąlubdie-
cezją.Wieleupamiętniajednakosobyświeckie-przedewszystkimczłon-
kówróżnychformacjizbrojnych,biorącychudziałwwalkachoterytorialny
kształt
II
Rzeczypospolitejidziałającychpodczas
II
wojnyświatowej,ale
takżeofiarykomunistycznychrepresjiodroku1945popacyfikacjęstrajku
naKopalniWęglaKamiennego„Wujek”wgrudniu1981roku.Tablicepo-
strzegaćmożnajakowizualnyekwiwalentepitafiówipłytnagrobnych,które
niegdyśliczniewypełniaływnętrzakościołów.Analogiezaznaczająsięrów-
nieżwwymiarzeideowym-wobuprzypadkachwcentrumdziałaniajest
bowiemmemoria.Oilejednakdawnepomnikisztukisepulkralnejupamięt-
niałyzmarłychjakoczłonkówrodów,dokumentującichpochodzenieipo-
zycjęstanowąskrupulatniezestawionymiwywodamiheraldycznymi,otyle
ichodpowiednikizprzełomudrugiegoitrzeciegomileniumprezentująroz-
budowanągenealogięnarodu.Napytanie:„skądpochodzimy?”odpowiada-
jąwizjądziejówwspólnoty,uznającwspółczesnychwiernychzanastępców
tych,którychupamiętnionotablicami,wsztafeciepokoleń,konstytuującej
historycznynaród.Obokzasłużonychkapłanównabrązowychimosiężnych
płytachpojawiająsięnazwiskapolitycznychliderów,przedewszystkimjed-
nakanonimowezbiorowościbojownikówonarodowąsprawęiofiarreżi-
mówrówniebezbożnych,coobcych.Śmierćzaojczyznę-niezaśzadobre
imięrodu-wspominanawmiejscu,wktórymprzywoływanesąimiona
męczennikówzawiarę,zyskujeszczególnąrangę.Tablicekuczcipoległych-
zwłaszczatych,którymprzypisaćmożnastatusofiaryświadomej,dokonu-
jącejsamopoświęceniadlawspólnoty-przedktórymipodczasreligijno-
-patriotycznychuroczystościcelebrowanajestkolektywnapamięć,przyrów-
naćmożnawwymiarzeideowymnietylkodoepitafiów,alerównieżdooł-
tarzybocznych,dedykowanychświętymcierpiącymdlaChrystusaiKościoła.
Dystans,jakidzieliwnętrzakatowickiejarchikatedryistarodawnych
kościołów,ilustrujeprzemianę,októrejwkontekścieanalizhistorycznych
dramatówWilliamaSzekspirapisałaAleidaAssmann:„miejscesakralizacji
krwiilegitymacjiprzezpochodzeniezajmujeidentyfikacjazewspólnąhi-
storią,miejscefeudalnejsakralizacjinazwiskazajmujepatriotycznyhonor
narodu”6.Jakłatwodostrzec,głównaświątyniametropoliigórnośląskiej
6A.Assmann:Erinnerungsräume.FormenundWandlungendeskulturellenGedächt-
nisses.München2010,s.78.Jeśliniewskazanoinaczej,tłumaczeniapochodząodautora.
