Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TOMASZKEMPA
PotęgaekonomicznapodnosiłarzeczywisteznaczenieKościoła
katolickiego,wprzeciwieństwiedoubogiejCerkwiprawosławnej28.
Należypodkreślić,żepełnieniegodnościwładykiprawosławnego
niezapewniałoodpowiedniegoprestiżu,m.in.dlatego,niedawało
wysokichdochodów.Nicdziwnego,żewśródbiskupówprawosław-
nychdawnejRzeczypospolitejpróżnoszukaćprzedstawicielirodów
możnowładczychczyznaczącychfamiliiszlacheckich.Jednocześnie
wskażmyteżnainnąkwestię,któramiaławpływnaróżnicęwpozycji
biskupówprawosławnychikatolickich:mianowiciebiskupirzymsko-
katoliccywchodziliwskładsenatuRzeczypospolitej,awcześniej
odgrywalijużistotnąrolęwradziepanów-zarównowPolsce,jakina
Litwie;tymsamympełniliteżważnąfunkcjępolityczną.Niemożna
tegosamegopowiedziećowładykachprawosławnychczypóźniej
obiskupachunickich,którzywzwiązkuzzawarciemuniibrzeskiej
bezskuteczniestaralisięoprzyjęciedosenatu.Jakichargumentów
używaliwładycy,chcącuzasadnićkoniecznośćswojegozasiadania
wsenaciewrazzbiskupamirzymskokatolickimi?
Aiżbytymwiętszaautoritas[autorytet]naszabyłaiowieczkinasze,żebynas
tymwięcejpoważaliiwuczciwościmieli,prosimyomiescewradzieJego
KrólewskiejMości[wsenacie-T.K.]mitropolitowiiepiskopom,dliawiela
przyczynsłusznych,ponieważjednakurządidostojnośćbiskupiąnasobie
nosimyzichmościpanyrzymiany,anawięcejdliatego,gdydoradyiura-
ment[przysięgę]będzieczynił,tedyinaobiedentiaSummoPontifci[posłu-
szeństwoOjcuŚwiętemu]możeiuramenth[przysięgę]czynić,abysiętakże
rozerwaniejakieniestało,jakopośmierciIsidoramitropolitykijowskiego
stałosię,atoiwładykowieniebędącobligowanijuramentem,alienaustroniu
mieszkając,łatwieodstąpilijednościnasynodzieflorenckimuczynionej,alie
gdybędziejuramentosenatorio[przysięgąsenatorską]obligowany,trudno
muorozerwaniupomyszliać.Listynasejmyisejmiki,abydonaspisano29.
28Zdecydowanienajwiększymposiadaczemziemskimwśródinstytucjicer-
kiewnychwpolsko-litewskiejRzeczypospolitejbyłaŁawraPieczerskawKijowie,
doktórejnależałoponad50wsii2miasteczka;T.Kempa,RywalizacjaoŁawrę
PeczerskąwKijowiemiędzyprawosławnymiaunitamiwkońcuXVIinapoczątku
XVIIwieku,„PrzeglądWschodni”2003,t.8,z.4(32),s.831.
29Byłtojedenzwarunkówpostawionychprzezwładykówwzwiązku
zpodporządkowaniemCerkwiprawosławnejwRzeczypospolitejpapieżowi,
DUB,nr42,pkt.12,s.63.
~28~