Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1
Podstawyfunkcjonowaniarynkówmiędzynarodowych
PrzeciętnypoziomstawekcelnychŚwiatowejOrganizacjiHandlu(WTO)na
przetworzoneproduktyprzemysłowewynosiłw2000r.4,5%wUniiEuropej-
skiej,4%wJaponiii4,7%wStanachZjednoczonych,przyczymwieleproduk-
tówjestsprzedawanychbezcłowolubpostawkachbliskichzeru.Malejetakże
liczbabarierpozataryfowychnakładanychnawymianędóbrprzemysłowych,
niestosowaneimportowekontyngentyilościoweanisubwencjeeksportowe,
krajepartnerskieprzedkładająochronęuczciwegohandlunadhandlowypro-
tekcjonizm(m.in.przezproceduryantydumpingoweiantysubwencyjne).
Dogrupynowoczesnychdóbrprzemysłowych,któresprzedawanenaryn-
kachmiędzynarodowychbezcłowo,należąlicznewyrobynowychtechnologii
informatycznych.RozwiązanietozostałoprzyjęteprzezsygnatariuszyDeklara-
cjiMinisterialnejWTOwsprawiePorozumieniaohandluproduktamitechno-
logiiinformatycznych(InformationTechnologyAgreement,ITA),podpisanej
wSingapurze13grudnia1996r.Porozumienieprzewidujebezcłowąwymianę
wieluproduktówinformatycznych,wtympółprzewodnikówróżnychgenera-
cji,upoważniateżkrajedozwiązanianapoziomiezerowymstawekcelnychna
teprodukty.UniaEuropejskaiPolskajegosygnatariuszami.
Odmiennągrupęstanowiąproduktyrolne,będącepodstawowąpozycjąeks-
portowąkrajówsłabiejrozwiniętych.Whandlutymiproduktamiwystępujena-
dalsilnyprotekcjonizmzestronykrajówuprzemysłowionych,będącychimpor-
teramitychdóbr,aletakżeproducentamichroniącymiwłasnąprodukcjęrolną.
W2000r.średniestawkicelneWTOwynosiływUE17,3%,wJaponii18,2%,
wKanadzie22,9%,awStanachZjednoczonych11,0%.Wobechandlurolne-
gostosowanetakżelicznebarierypozataryfowe,wtymsubwencjeeksporto-
weiprodukcyjneograniczającedostępdorynku.Szczególnąbarieręwhandlu
rolnymstanowiwsparcierządowedlarolnictwawformiepodtrzymywaniacen,
subsydiowaniaprodukcji,bezpośredniegowspieraniadochodówfarmerów
(płatnościbezpośrednie),stosowanychszerokoprzezkrajewysokorozwinięte,
zwłaszczaprzezUnięEuropejską,StanyZjednoczoneiJaponię.Wsparcierzą-
dowejestszczególnieszkodliwedlahandluświatowego,ztegowzględunafo-
rumWTOpodejmowanepróbyjegoograniczenia.JużnazakończenieRun-
dyUrugwajskiejGATTw1994r.przyjętospecjalnyProtokółorolnictwie,
ograniczającyskalępomocyrządowejdlategosektora(por.ramka).Konferen-
cjaministerialnaWTOwHongkonguwgrudniu2005r.zaakceptowaładalsze
zmianywtymzakresie,zobowiązującekrajeosilnejpolityceinterwencyjnej
wrolnictwiedoograniczeniaintensywnościwsparciarządowego.
Dobrawymienianenarynkachmiędzynarodowychwróżnysposóbklasy-
fikowane.Klasyfikacjetowaroweopierająsięnaagregacjidóbrwokreślone
grupyproduktowenapodstawieściśleokreślonychkryteriów.Dwarodzajekla-
syfikacjimająpodstawoweznaczeniedlaanalizyrynków:
1)klasyfikacjestandardowe,takiejakSITC(StandardInternationalTrade
Classification),opracowanaprzezagendyONZ,orazNomenklaturaScalona
CN(CombinedNomenclature),opracowanaprzezagendyWspólnotyEuropej-